یکی از مهمترین چالشهای پیشروی سدهای جهان، کاهش حجم مفید مخازن در اثر رسوبگذاری میباشد که این معضل ذخایر موجود آب سدها را تهدید میکند. بنابراین بهترین راه حل، استفاده از روشهای پایدار مدیریت و کنترل رسوب گذاری است که این روشها بر اساس نوع کاربری و محدودیت ها در دسته بندی های مختلف قرار می گیرند. در این بین، روشهای تخلیه رسوب از رایج ترین روشهای مورد استفاده در سدهای جهان بوده که از بین آنها روش فلاشینگ تحت فشار، به دلیل درصد کمتر کاهش سطح آب مخزن، به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک از نظر بهره برداری و صرفه اقتصادی مناسب تر میباشد . از مهمترین معایب این روش می توان به قابلیت کم بازیابی حجم مفید مخزن و راندمان پایین این روش اشاره کرد که براین اساس، در تحقیق آزمایشگاهی حاضر، اثر یک سازه بدون کف شاخه ای با عنوان DBE در افزایش راندمان ر سوب شویی مورد بررسی قرار گرفته ا ست. بدین منظور مدل فیزیکی مخزن سد و آبگذر با ابعاد ۵ / ۷ متر طول، ۵ / ۳ متر عرض و ۸ / ۱ متر ارتفاا طراحی و در آزمایشگاه تحقیقاتی هیدرولیک و سازه های آبی دانشگاه شهید باهنر کرمان ساخته شد. به منظور بررسی تاثیر پارامترهای هیدرولیکی و متغیرهای مربوط به ابعاد سازه در راندمان رسوب شویی ، سه دبی جریان (۵ / ۱۲ ، ۱۵ و ۱۸ لیتر بر ثانیه)، سه ارتفاع رسوب (شامل ۵ / ۳۹ ، ۴۵ و ۵ / ۵۰ سانتی متر)، سه حالت زاویه بین شاخه های سازه (شامل ۳۰ ، ۴۵ و ۶۰ درجه)، چهار حالت قطر سازه (شامل ۱۲۵ ، ۱۶۰ ، ۲۰۰ و ۲۵۰ میلیمتر) و چهار حالت طول سازه (شامل ۳۰ ، ۵۰ ، ۸۰ و ۱۱۰ سانتی متر) طی دو مرحله آزمایش مورد برر سی قرار گرفت ، که بر اساس آنالیز ابعادی و طراحی آزمایشها ۴۵ آزمایش در مرحله اول و ۵۱ آزمایش در مرحله دوم انجام شد. به منظور برداشدت توپوگرافی مخروط رسوب شویی از روش پایش تصویر استفاده شد. در نهایت نتایج نشان داد سازه DBE با مشخصه بدون بعد طول 𝐿𝐷𝐵𝐸𝐷𝑜⁄=۱۰ ، مشخصه بدون بعد قطر 𝐷𝐷𝐵𝐸𝐷𝑜⁄=۱.۱۴ ، زاویه ۳۰ درجه بین شاخه ها در مشخصه بدون بعد ارتفاع رسوب 𝐻𝑆𝐷𝑜⁄=۴.۵۹ و مشخصه بدون بعد دبی 𝑄𝑜/√𝑔𝐷𝑜۵=۱.۴۳ ، دارای بهترین عملکرد میباشد. با استفاده از سازه DBE در بهترین حالت، حجم مخروط رسوب شویی در حالت انسداد ۱۰ برابر و در حالت غیرانسداد ۳۶ برابر نسبت به آزمایش شاهد یعنی حالت بدون سازه، افزایش نشان داد. در نهایت روابط بدون بعدی بین ابعاد سدازه، دبی جریان و ارتفاع رسوب با ابعاد مخروط رسوبشویی ارائه شد.