سعیده پرویزی - دکترای آبیاری و زهکشی، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آب
حسین عبدلی - کارشناس ارشد مدیریت منابع آب، شرکت مهندسین مشاور آبگستران میهن، اصفهان
علی صحت - کارشناس ارشد مهندسی کشاورزی، شرکت مهندسین مشاور آبگستران میهن، اصفهان

تجارت آب مجازی به عنوان راهکاری جهت غلبه بر بحران کمبود آب بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک مطرح است. این نظریه مدعی است در صورتی که موانع تجارت بین کشورهای کم آب رفع شود، آب مورد نیاز کشورهای کم آب می تواند به صورت پنهان در محصولات تجاری علی الخصوص محصولات کشاورزی بین کشورها مبادله شود. بنابراین تجارت جهانی کالاها، گردشی بین المللی از آب مجازی را به وجود می آورد که در لغت تجارت آب مجازی نامیده می شود. هم اکنون صادرات و واردات کالا، محصولات بین کشورهای مختلف جهان محاسباتی از میزان آب وارد شده یا صادر شده به عنوان آب مجازی به عمل می آید. افزایش رقابت بر سر آب، نیاز به غذا برای جمعیت در حال رشد و افزایش کم آبی در بسیاری از نقاط جهان، دلایل مهمی هستند که ضرورت مدیریت جامع یکپارچه و آینده نگر برای منابع آب را حیاتی می سازد. لذا با توجه به تشدید بحران کمبود آب در کشور، هدف از این پژوهش مطالعه مروری بر موضوع تجارت آب مجازی در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های کلان آب به منظور تامین امنیت غذایی و فراهم آوردن محیط زیست پایدار می باشد. گزارش ها حاکی از آن است که میزان آب ذخیره شده ناشی از تغییر الگوی کشت و کاهش سطح زیر کشت در کشور حدود ۱۵ میلیارد مترمکعب می باشد. علاوه بر میزان ذخیره ناشی از فعالیتهای تولیدی داخل، میزان ۲ میلیارد مترمکعب نیز از طریق تغییر در الگوی تجارت، آب به صورت مجازی به کشور وارد می گردد.

سیاستگذاری در بخش آب، کشاورزی، آب مجازی، بحران، خشکسالی