هادی پندار - استادیار گروه برنامه ریزی شهری، دانشگاه هنر، تهران، ایران.
سحر رستگار ژاله - دکتری مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده بیان مسئله: کمیته ­های نما در سال ۱۳۹۳ با هدف هدایت فرایند طراحی معماری با تاکید بر نماهای باهویت به بدنه شهرداری تهران اضافه شد تا در جهت ایجاد هماهنگی و انسجام جداره ­های شهری گام بردارد. علی رغم برخی تلاش ­ها، این کمیته ­ها با چالش­ های پیچیده ­ای هم چون عدم هماهنگی میان کمیته­ های نما و نهادهای مدیریت شهری، عدم یکپارچگی صدور پروانه ساختمان و کنترل نما، برخورد سلیقه ­ای اعضای کمیته ­ها با طرح ­ها، فقدان ضوابط یکپارچه، عدم ارتباط میان کمیته ­ها، فقدان ضمانت اجرایی طرح­ های مصوب، تطویل زمان بررسی پرونده­ ها و فرسایشی شدن فرایند مواجه هستند به­ گونه­ ای که بحث­ هایی را مبنی بر تداوم یا عدم تداوم کمیته ­ها در بدنه شهرداری ایجاد کرده است. هدف پژوهش: این پژوهش بر آن است تا با شناسایی و دسته ­بندی چالش ­های موجود با مرور ادبیات جهانی و کاربست آن در آسیب­ شناسی اقدامات صورت گرفته به ارزیابی روندهای فعلی در حیطه سناریوی موجود پرداخته و در نهایت سناریوهای آینده ­پژوهی را تدوین کند. روش پژوهش: مطالعه حاضر به صورت انتقادی و به روش ترکیبی کیفی-کمی صورت می ­گیرد. در فاز کیفی شاخص ­های موثر بر شفاف­سازی فرایندها به ­واسطه مصاحبه و پرسش نامه­ های نیمه ­ساختاریافته و حضور در جلسات استخراج می ­شوند. در فاز کمی نیز با بهره ­گیری از تحلیل­ های استنتاجی و موردپژوهی های صورت گرفته، ارزیابی و اعتبار شاخص­ ها سنجیده می ­شود. در نهایت با استفاده از تکنیک «تحلیل عرصه های تصمیم ­گیری مرتبط» راهبردها و پروژه­ های پیشنهادی جهت ارتقاء کیفی کمیته­ های نما ارائه می­ شود. نتیجه­ گیری: برای برطرف کردن نقاط ضعف و تبدیل تهدیدها به فرصت­ ها در ساختار کمیته­ های نمای شهر تهران در مراحل مختلف، شش عنصر سناریویی ممکن (نحوه ادامه کار کمیته­ ها، نحوه تصویب نمای بناهای شاخص، فرایند فرجام­ خواهی، نحوه ارتباطات برون­ سازمانی و میان­ سازمانی، تحقق­ پذیری، ساختار رویه ­ای و کیفی جلسات) شناسایی شده که در قالب گزینه­ های حداکثر، میانه و حداقل راهبردهایی را ارائه می­ دهند.

نماهای شهری, فرایند کنترل, تکنیک آیدا, سناریوی مبتنی بر آینده ­پژوهی, کمیته ­های نما در مناطق ۲۲­گانه کلانشهر تهران