سارا حسنی صالح - کارشناس ارشد معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
امیر فرج اللهی راد - عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران

هویت هر ملتی به فرهنگ و تمدن آن کشور بستگی دارد و یکی از برجسته ترین نمادهای فرهنگ و هویت ملی ما هنرمعماری است در واقع فرهنگی بودن هویت معماری آنقدر دارای اهمیت است که بسیاری از صاحبنظران، معماری را تبلورفیزیکی فرهنگ مینامند. به عبارتی دیگر خصوصیات فرهنگی هر عصری را میتوان در معماری آن شناخت زیرا وقتی معماریتحت تاثیر شرایط متفاوت یک دوره مثل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به محض به وجود آید میتواند مستقل وزنده شناخته شود و صفاتی مخصوص به خود بگیرد. معماران گذشته با پیروی از یک "سنت هنری" از حدود فردانیتفراتر رفته و وحدت اورگانیک کاملی را در آثارشان به نمایش می گذارند و در معماری سنتی ما ساختمان براساسفرهنگ و هویت قومی ایرانی شکل گرفته و هیچ گاه نوع پلان برخلاف باورهای دینی و عقیده ای پایه گذاری نشدهاست. از آنجا که یکی از شیوه های بررسی هویت جامعه، توجه به عناصر فضایی و ارتباط آن با فرهنگ جامعه است،برای شناسایی هویت جامعه سنتی ایرانی بررسی عوامل هویت ساز در معماری سنتی نقش بسیار مهمی دارد. روشتحقیق کیفی و توصیفی تحلیلی و میدانی است در این تحقیق در ابتدا تعریفی از هویت و هویت سازی در معماریشده است و سپس به بررسی نمونه ای از یک خانه سنتی به نام خانه حاج آقا علی کرمان به عنوان بزرگترین خانهخشتی جهان می پردازیم و نتیجه حاصل از این بررسی نشان می دهد که در طراحی خانه های سنتی ایرانی، معمارآشنایی کامل به الگوهای هویت ساز در معماری سنتی ازجمله ارزشهای ملی و دینی و... دارد و همه آن شیوه ها را درمعماری وارد نموده است.

هویت، فرهنگ، معماری سنتی، خانه ایرانی، خانه حاج آقا علی کرمان.