وحید نوری پور - شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، شرکت ملی نفت ایران
عبدالنبی هاشمی - دانشگاه صنعت نفت

رس ها، به دلیل وجود کانی های آب دوست در ساختار خود، رایج ترین افزایه ها برای تامین خصوصیات رئولوژیکی سیالات حفاری پایه آبی می باشند. این گونه رس ها، قابلیت بر هم کنش با سیالات پایه نفتی را ندارند. لذا، برای تامین خصوصیات رئولوژیکی سیالات حفاری پایه نفتی باید تغییراتی در ساختار آن ها اعمال شود. برای اصلاح ساختار رس های معمول و تهیه ی رس های ارگانیک معمولا از سورفکتانت ها استفاده می شود چراکه به دلیل داشتن حداقل یک بخش لیپوفیل (نفت دوست) باعث برهم کنش و سازگار شدن رس با فاز پیوسته ی سیالات پایه نفتی می شوند. رس های ارگانیک کاربردهای دیگری از جمله استفاده در ساخت رنگ ها، گریس، جاذب های آلودگی های ارگانیک، لوازم آرایشی-بهداشتی، وسایل الکترونیک و نانوکامپوزیت ها دارند. پتانسیل و قابلیت بالای رس های ارگانیک در زمینه های محتلف همواره مورد توجه محققین بوده است. متخصصین و محققین حوزه ی سیال حفاری پژوهش های درخور توجهی در زمینه ی تهیه ی رس های ارگانیک به عنوان عامل تامین کننده ی رئولوژی سیالات حفاری پایه نفتی داشته اند. در این مطالعه، مروری کاربردی بر پژوهش های انجام شده در این زمینه انجام و مهم ترین یافته های آن ها بررسی شده است. نتیجه گیری کلی از این مطالعه حاکی از آن است که عملکرد رس های ارگانیک در سیالات پایه نفتی تحت تاثیر نوع رس پایه، ویژگی ها و میزان سورفکتانت بارگذاری شده بر رس پایه، دما و فشار می باشد. اما اثر فشار و نیز عملکرد رس های ارگانیک در حضور سایر افزایه های سیالات حقاری پایه نفتی مانند فاز آبی آن ها نیازمند مطالعات بیشتر می باشد

سیال حفاری, رس, سورفکتانت, رئولوژی