نادر نادری - دانشیار، گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
احسان خسروی - پژوهشگر پسادکتری، گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
فرانک کرمیان - دانش آموخته دکتری توسعه کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

امروزه تولید و عرضه محصولات سالم و ارگانیک در بسیاری از کشورها، نقش تعیین کننده ای در توسعه اقتصادی آنان دارد در این راستا استان کرمانشاه علی رغم پتانسیل بالا در تولید محصولات سالم و ارگانیک متاسفانه نتوانسته است سهم قابل توجهی از بازارهای مربوطه را به خود تخصیص دهد، لذا ضروری است که به انجام پژوهشی با هدف کلی واکاوی راهکارهای توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه پرداخته شود. برای این منظور از رویکرد آمیخته (کیفی- کمی) از نوع متوالی اکتشافی و با استفاده از روش دلفی فازی بهره گرفته شد. جامعه موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه مطلعان کلیدی در زمینه موضوع موردپژوهش در استان کرمانشاه بودند. جهت جمع آوری داده ها از دو روش اسنادی و میدانی بهره گرفته شد. ابزار جمع آوری دادهها در فاز کیفی، بررسی اسناد و مدارک، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختارمند، یادداشت برداری میدانی و در مواردی بحث گروهی و در فاز کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. یافته های مطالعه نشان داد راهکارهای توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک صنایع غذایی استان کرمانشاه به ترتیب اولویت شامل عوامل بازاریابی، نحوه تبلیغات و اطلاع رسانی، اعتمادسازی و پاسخگویی، عوامل رفتاری- انگیزشی مصرف کنندگان، وضعیت اقتصادی جامعه هدف، عوامل شناختی، عوامل فرهنگی، عوامل نظارتی، عوامل مدیریتی، عوامل زیرساختی- تکنولوژیکی و عوامل سیاستی- قانونی می باشند، لذا جهت توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک در سطح جامعه باید برنامه ریزی بلندمدت و سیاست گذاری هدفمندی در بخش های مختلف تولید، بازاریابی و مصرف محصولات غذایی سالم و ارگانیک انجام شود.

توسعه بازار, محصولات سالم و ارگانیک, صنایع غذایی