سوسن محمدی ورله - ۱کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، مدرس سازمان آموزش فنی و حرفه ای کرمانشاه

بر اساس آمار و ارقام موجود میانگین سالانه حجم بارندگی ایران حدود ۴۰۰ میلیارد متر مکعب برآورد می شود، که از این مقدار، ۳۱۰ میلیارد متر مکعب در مناطق کوهستانی با مساحتی حدود ۸۷۰ هزار کیلومتر مربع و ۹۰ میلیارد متر مکعب دیگر در مناطق دشتی به وسعت ۷۷۸کیلومتر مربع می بارد. از مقدار فوق حدود ۲۹۴ میلیارد متر مکعب به صورت تبخیر و تعرق از دسترس خارج می شود. و از ۱۱۶ میلیارد متر مکعب باقیمانده حدود ۹۳ میلیارد متر مکعب از طریق منابع سطحی و زیرزمینی بهره برداری می-شود، و بقیه صرف تغذیه سفره های آب زیرزمینی می شود. از این مقدار حدود ۸۶ میلیارد مترمکعب جهت مصارف کشاورزی و نزدیک به ۷میلیارد مترمکعب آن به مصارف شرب و صنعت اختصاص می یابد.لذا در این مطالعه که به صورت میدانی انجام شده به بررسی وجود آب مجازی در زیر بخش های اقتصادی پرداخته شد.بدین صورت که بخش زراعت و باغداری یک واحد کالای نهایی یا کالای واسطه وارد کند، به طور میانگین ۶/۲۶۷۷متر مکعب آب مجازی صرفه جویی خواهد داشت، که از این مقدار۷۷۱/۴۳۱(۱۶۱۲۵/۰) متر مکعب سهم نهاده های واسطه و ۸۷/۲۲۴۵ (۸۳۸۷۵/۰) متر مکعب سهم کالا های نهایی است. موضوع باعث افزایش بهره وری آب شده است. بخش دامداری، مرغداری، پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار نیز با وارد کردن هر واحد کالای نهایی یا کالای واسطه به طور میانگین ۶۹۳۶/۱۳متر مکعب آب مجازی صرفه جویی خواهد داشت، که از این مقدار ۹۰۹۰۸/۴ (۳۵۸۴۹۵/۰) متر مکعب سهم نهاده های واسطه و ۷۸۴۴۹/۸ (۶۴۱۵۰۵/۰) متر مکعب سهم کالا های نهایی است. بخش جنگلداری نیز با وارد کردن هر واحد کالای نهایی یا کالای واسطه به طور میانگین ۲۶۱۸۳۸۶ متر مکعب آب صرفه جویی خواهد داشت که از این مقدار ۹۰۶۲۲۸(۳۴۶۱۰۲/۰) متر مکعب سهم نهاده های واسطه و ۱۷۱۲۱۵۹(۶۵۳۸۹۸/۰) متر مکعب سهم کالا های نهایی است. و در آخر نیز بخش ماهیگیری نیز با با وارد کردن هر واحد کالای نهایی یا کالای واسطه به طور میانگین ۴۴۸۱/۱۰۹متر مکعب آب صرفه جویی خواهد داشت، که از این مقدار ۱۶۷۹/۶۴(۵۸۶۲۸۷/۰) متر مکعب سهم نهاده های واسطه و ۲۸۰۰۸/۴۵(۴۱۳۷۱۳/۰) متر مکعب سهم کالا های نهایی است. پس بر این اساس زیر بخش های کشاورزی با وارد کردن کالا های نهایی و کالا های واسطه باعث بهبود بهره وری آب در نحوه ی مصرف می شوند.

آب، آب مجازی، اقتصاد کشاورزی