سعید شمس - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان سپاهان شهر بلوار قائم جنوبی
مهران کاراحمدی - استادیار و عضو هیات علمی، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان سپاهان شهر بلوار قائمجنوبی
علی اکبر جهانگیری - عضو هیات علمی، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان سپاهان شهر بلوار قائم جنوبی

شهر اصفهان در طول تاریخ همواره به عنوان یک مرکز فرهنگی بوده است، امروزه با مطالعه و کنکاش در آثار تاریخی موجود می توان به نکات بسیار مهم و کاربردی دست یافت. از جمله این آثار، مدارسی هستند که با گذشت چند صده از زمان احداث آن ها، همچنان پابرجا بوده و قابل استفاده می باشند. در چند دهه اکثر مدارس احداث شده بدون توجه به هویت و پیشینه ی شهر اصفهان احداث گردیده اند، همین امر موجب بروز مشکلاتی از منظر زیست محیطی شده است. دراین پژوهش سعی بر آن است که با تبیین تکامل تدریخی فضاهای باز مدارس کهن اصفهان به شناخت عواملی که سبب پایداری این فضاها شده اند دست یافته و بتوان آن را با معماری و دانش طراحی روز همگام سازی و مورد استفاده قرار دارد. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و روش آن بصورت تحلیل محتوی و راهبرد نمونه موردی می باشد، در روش راهبرد نمونه موردی، فضاهای باز ۴نمونه براساس تکامل تدریجی عناصر معماری همسو با معماری پایدار مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته اند. در جواب پرسش اصلی پژوهش: تکامل تدریجی فضاهای باز مدارس کهن چگونه می تواند در بهبود معماری مدارس پایدار مثمر ثمر واقع شود؟ می توان اینگونه بیان نمود: با همگام سازی موارد مورد بررسی (تکامل تدریجی فضاهای باز مدارس کهن اصفهان که شامل فضاهای سبز، محل تقاطع وجوه داخلی مشتمل برحیاط خلوت و فضاهای گوشه در پلان و ورودی ها) در روند تکامل و نمونه تکامل یافته ی هریک با معماری روز الگوپذیری از این پیشینه در کنار دانش روز معماری می توان مدارسی پایدار وبا هویت دست یافت.

تکامل تدریجی، مدارس کهن، معماری مدارس، پایداری زیست محیطی