یاسر اکرمی - کارشناسی ارشد مهندسی معماری اسلامی،دانشگاه قم

؛«اثر تماشاگر» یا «اثرکنارایستاده» (Bystander effect) از نظر روانشنا سی اجتماعی پدیده ای است که فرد در برابربروز حوادث از کمک کردن خودداری می کند و یا با بی تفاوتی تنها نظاره گر رخداد مربوطه است. اثر تماشاگر درمحیط های کا ری هم رخ میدهد و برخی کارمندان یا کارگران به تصور اینکه دیگر کارمندان یا کارگران حضور دارند،دچار نوعی بی تفاوتی می شوند که می تواند صدمات جدی به کار وارد کند .ساختن یک بنا کاری گروهیست و عدم تقسیم درست وظایف منجر به آسیب های متعددی در روند ساخت میشود .مدیران پروژه که به دنبال ایجاد تیمهای دارای عملکرد بالا هستند، باید همیشه اطمینان حاصل کنند که برای هر یک ازاعضای تیم مسئولیت خود را به روشنی بیان کرده اند .در پژوهش حاضر با مطالعه اسناد کتابخانه ای و همچنین مشاهده ومستند سا زی وقایع در هنگام بازسا زی پروژه های ساختمانی با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی ، مشکلات و بی تفاوتی کارگران و کارمندان نسبت به رخداد های هنگام کار را ثبت و سپس به تحلیل موضوع پرداخته و میتوان چنین نتیجهگرفت که بعضی از مشکلات در روند ساخت یک پروژه ساختمانی به دلی ل ظهور اثر کنار ایستاده رخ میدهد . همچنینراهکارهایی جهت تعدیل این اثر بیان می گردد. از علل این نوع بی تفاوتی می توان به دو مورد زیر اشاره نمود.۱- لوث مسئولیت: اگر هیچکس کمکی نمی کند لابد همه چیز رو به راه است.۲- پخش مسئولیت: این همه آدم اینجا هست. حتما یک نفر به کمک خواهد شتافت .سپردن تکالیف به افراد و نه به گروه ها ، تعیین مهلت های معقول برای انجام کارها ،پیگیری مهلت های مقرر ، صراحت وشفافیت در بیان وظایف و مسئولیت ها و یا استفاده از مدل رنگی مردیت بلبین در تقسیم وظایف کاری ؛ از جمله روشهاییست که کاربست آن می تواند اثرات این پدیده را تعدیل کند.

اثر تماشاگر ، اثر کنارایستاده ، روانشناسی اجتماعی ، معماری ، عمران،تقسیم وظایف کاری،کارگروهی