امیر رضا ممدوحی - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
فاطمه خاوری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمدحسین عباسی - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مدل های ایجاد سفر اولین مرحله از مدل های چهار مرحله ای کلاسیک تقاضای سفر هستند که پیش بینی نادرست آن منجر به اتلاف منابع ملی و سطح سرویس نامطلوب زیرساخت ها می گردد. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر در ایجاد سفرهای برون شهری با اهداف اجباری و مقایسه برازش مدل های رگرسیون خطی، توبیت و پواسون با استفاده از داده های مبدا–مقصد سفر جاده ای سال ۱۳۹۴ سه استان خراسان رضوی، فارس و تهران است. نتایج نشانگر عملکرد بهتر یا یکسان مدل های رگرسیون خطی و توبیت در تمامی اهداف سفر است. برای تولید سفرهای تحصیلی متغیر تعداد خودرو تحت تملک (خانوارهای با بیش از دو وسیله نقلیه) و برای جذب سرانه مالکیت خودرو از اهمیت بالایی برخورداراست. همچنین متغیرهای سهم خانوارهای با بیش از ۲ وسیله نقلیه و تعداد دانشجویان در سرانه مالکیت خودرو بیشترین تاثیر را بر تولید و جذب سفرهای تحصیلی برون شهری دارند. در تولید سفرهای کاری، سهم افراد در رده سنی ۴۷-۳۲ سال و در جذب، تعداد شاغلان در سرانه مالکیت خودرو بیشترین تاثیر را بر ایجاد سفرهای کاری دارند. جمعیت ناحیه در تولید سفرهای کاری و تحصیلی با علامت مثبت معنادار شده است اما تاثیر آن در تولید سفرهای تحصیلی حدود دو برابر است. متغیر تعداد شاغلان در سرانه مالکیت خودرو تاثیر مثبتی در جذب و تولید سفرهای کاری دارد ولیکن تاثیر این متغیر در جذب حدود ۴ برابر تولید سفرهای کاری است. علاوه بر این، تاثیر چگالی کاربری مرتبط با هدف سفر در مدل های جذب متفاوت است به طوری که تاثیر چگالی صنعتی در جذب سفرهای کاری تقریبا دو برابر تاثیر چگالی آموزشی در جذب سفرهای تحصیلی است که می تواند نشانگر تمایل بیشتر افراد در انجام سفرهای کاری نسبت به سفرهای تحصیلی برون شهری باشد که می توان از این موضوع برای سیاست گذاری کاربری زمین در آینده استفاده نمود.

ایجاد سفر, رگرسیون خطی, پواسون, توبیت, سفر اجباری