سیما محمدی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
رضوان قنبری موحد - استادیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
افسانه عالی نژادیان بیدآبادی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
فاطمه کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
سحر اختیاریان - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

فرسایش زمین های کشاورزی به عنوان یک مشکل جدی زیست محیطی و اقتصادی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته شده است. مخصوصا در ایران که نرخ فرسایش خاک سه برابر بیشتر از سایر کشورهای آسیایی است. کشاورزان، به عنوان ذینفعان مستقیم نقش مهمی در روند حفاظت از زمین های کشاورزی بازی می کنند. رفتار کشاورزان در حفاظت از خاک تحت تاثیر عوامل مختلفی است. بنابراین هدف از مطالعه­ حاضر بررسی عوامل روانشناسی موثر بر رفتار حفاظت از خاک کشاورزان شهرستان نورآباد است. برای رسیدن به این هدف از تئوری رفتار برنامه­ریزی شده به عنوان چارچوب اصلی استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه کشاورزان گندمکار شهرستان نورآباد (۱۸۵۰۰N= ) بود، که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه ۳۷۵ نفر تعیین شد. برای گردآوری داده­ها از پرسشنامه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدلسازی معادلات ساختاری با به کارگیری نرم افزار AMOS۲۴ استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان رفتار حفاظت از خاک در بین بیشتر کشاورزان در سطح کم بود. براساس نتایج متغیرهای قصد، نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده رابطه معنی داری با رفتار کشاورزان در استفاده از روش های حفاظت از خاک دارند. به علاوه متغیرهای قصد رفتاری و نگرش بیش ترین اثر مثبت و غیر مستقیم را بر رفتار کشاورزان داشتند. بنابراین ایجاد نگرش مثبت نسبت به خاکورزی حفاظتی در ذهن کشاورزان، افزایش سطح آگاهی و مهارتی کشاورزان در خصوص روش های حفاظت از خاک و ارائه تسهیلات و اعتبارات در قالب وام های کم بهره می‎تواند باعث افزایش اتخاذ رفتار حفاظت از خاک در بین کشاورزان شود.

خاکورزی حفاظتی, تئوری رفتار برنامه ریزی شده, نگرش, هنجارذهنی, کنترل رفتاری