فرزاد دیناری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران
حسن صدیقی - دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
عنایت عباسی - دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
هادی مومنی هلالی - دانش آموخته دکتری، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکد کشاوری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

محدودیت منابع آب و نگرش‎های نه چندان مناسب نسبت به بهرهبرداری از آب کشاورزی تهدیدی مهم برای پایداری این منابع محسوب میشوند. بر این اساس، بررسی عوامل موثر بر نگرش گندم کاران نسبت به مدیریت بهینه آب در شهرستان کرمانشاه مورد توجه قرار گرفت. نمونه آماری این تحقیق ۳۶۴ نفر برآورد گردید که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای با انتساب متناسب شناسایی شدند. در نهایت ۳۲۲ نفر در این تحقیق مشارکت داشتند. پرسشنامه ابزار اصلی جمع­آوری داده­ها بود. با استفاده از نظرات صاحبنظران دانشگاهی و اجرایی، روایی ابزار تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین با استفاده از یک مطالعه‎ راهنما و نیز محاسبه‎ی ضرایب آلفای کرونباخ، پایایی ابزار تحقیق تایید شد (۹۰/۰≥α≥۷۳/۰). نتایج نشان داد که نگرش گندمکاران نسبت به مدیریت بهینه آب در وضعیت متوسط قرار دارد. نتایج تحلیل مسیر حاکی از آن بود که احساس مسئولیت نسبت به مدیریت بهینه آب به طور مستقیم ۹/۳۰ درصد از تغییرات واریانس متغیر نگرش نسبت به مدیریت بهینه آب را تبیین کرد. همچنین درک مزایای مدیریت بهینه آب، درک آسیب‎پذیری نسبت به کمبود آب، هنجارهای اجتماعی و کیفیت خدمات ترویجی در زمینه‎ی مدیریت بهینه‎ آب با میانجی گری متغیر احساس مسئولیت به ترتیب دارای اثر غیرمستقیم بر نگرش گندمکاران نسبت به مدیریت بهینه آب است.

کشاورزان گندمکار, محدودیت منابع آب, مدیریت بهینه آب, نگرش کشاورزان, شهرستان کرمانشاه