بابک رازدار - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران
کورش محمدی - استادیار گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه تربیت مدرس تهران

آب از اولین نیازهای بشر برای ادامه حیات می باشد. احتیاج به آب، همگام با پیشرفت ها روز به روز بیشتر و گسترده ار می گردد. با اینحال هم اکنون آب به عنوان یک نیاز اولیه برای بسیاری از مردم به آسانی در دسترس نمی باشد. این در حالی است که منابع آب موجود در کره زمین در حدود 97٪ قابل شرب نمی باشند. بشر از دیرباز به دنبال روشهایی بوده است که بتواند از این منابع عظیم، آب قابل شرب تامین نماید. از روش های بسیار مهم در این زمینه می توان به فرآیندهای شیرین سازی ( نمک زدایی) اب دریا اشاره نمود. فرایندهای شیرین سازی آب دریا از نظر فنی و اقتصادی بویژه در پنجاه سال اخیر بسیار پیشرفت نموده اند. این پیشرفت ها به گونه ای بوده است که هم اکنوت در بسیاری از نقاط جهان بویژه در منطقه خاورمیانه به طور گسترده ای از روشهای شیرین سازی آب دریا استفاده می شود. با این حال این سامانه ها دارای جنبه های منفی نیز می باشند که می توان به هزینه های بالای ساخت و نگهداری تاسیسات، میزان زیاد انرژی مورد نیاز آبها و همچنین آثار منفی زیست محیطی آب شیرین کن ها اشاره کرد که در این میان آثار زیست محیطی آب شیرین کن ها به دلیل اینکه می توانند اثرهای مخربی را بر اکوسیستم در طولانی مدت در برداشته باشند، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. آب شیرین کن ها با توجه به نوع روش شیرین سازی و نحوه بهره برداری از آنها می توانند اثرهای کیفی مختلفی را بر محیط اطراف خود داشته باشند. در ایران تاسیات آب شیرین کن زیادی در مناطق ساحلی و مرکزی احداث شده که عمده آنها از نوع تبخیری و اسمز معکوس بوده اند. استفاده از مواد شیمیایی در مراحل اولیه فراوری آب، خوردگی مواد فلزی و اضافه شدن فلزات سنگین به پساب خروجی از منابع اصلی ایجاد آثار منفی زیست محیطی این سامانه ها می باشند. عی رغم وجود جنبه های منفی، تا کنون روش استانداردی برای بررسی آثار زیست محیطی آنها در سطح جهانی و ملی ارائه نشده است لذا در این مقاله آثار اصلی زیست محیطی سامانه های آب شیرین کن مورد بررسی قرار می گیرد.

آب شیرین کن ، منابع آب ، تامین آب شرب