مجتبی پالوج - استادیار موسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران
رسول لوایی آدریانی - دکتری توسعه کشاورزی، گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

زنجیره های یکپارچه تولید گوشت مرغ در کشور نمونه ای از زنجیره های تامین و ارزش عمودی هستند که حلقه های آن ها در یک ساختار با مدیریت واحد اداره می شوند. این زنجیره ها در هر یک از حلقه های خود با آسیب هایی مواجه اند که بر عملکرد آن ها اثرگذار است. این پژوهش با هدف آسیب شناسی زنجیره های یکپارچه تولید گوشت مرغ در استان مازندران اجرا شده است. بدین منظور، زنجیره های زربال، آفاق طیور و اجداد مازندران به شیوه­ کیفی بررسی شدند. داده های مورد نیاز با استفاده از تکنیک های مشاهده غیرمشارکتی و مصاحبه نیمه ساختاریافته از ذی نفعان، مدیران و کنشگران این زنجیره ها (۱۹ نفر) به­صورت هدفمند جمع آوری شد. در فرآیند تحلیل داده ها، ابتدا توصیفی از ساختار هر زنجیره ارائه شد و سپس کدگذاری و تفسیر نتایج با استفاده از تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. نتایج نشان داد که شرکت پشتیبانی امور دام با اتخاذ سیاستهای ناکارآمد، بیشترین آسیب ها را برای زنجیره ها در پی داشته است. این سیاست ها سراسر زنجیره ها را در بر می گیرند و به طور منحصربه فردی حلقه بازار را هدف قرار می دهند. در واقع، اگرچه زنجیره­ها در در خصوص نهاده ها، قراردادهای همکاری و قوانین دچار چالش هستند، اما به­دلیل اتخاذ سیاست­های ناکارآمد توسط شرکت پشتیبانی امور دام در حلقه بازار با چالش جدی­تری مواجه­اند.

زنجیره های یکپارچه تولید, آسیب شناسی, گوشت مرغ