رضوان قنبری - استادیار، دانشکده کشاورزی، گروه توسعه روستایی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران
خسرو عزیزی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران
سعید غلامرضایی - استادیار، دانشکده کشاورزی، گروه توسعه روستایی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

در رابطه با توسعه کشاورزی، "متنوع­سازی" یکی از اصطلاحاتی است که در دهه­های اخیر اغلب مورد استفاده قرار گرفته است. تنوع محصول اغلب به­عنوان استراتژی برای بهبود پایداری سیستم­های تولید محصولات کشاورزی ارایه می­شود که با مدیریت خوب می­تواند به کاهش استفاده از نهاده­ها – آفت­کش­ها، کود، آب - و آسیب­های محیط­زیستی گردد. با این­حال، علی­رغم مزایای متنوع­سازی از لحاظ پایداری محیط­زیستی و اقتصادی هنوز این نوع روش کشاورزی در بین کشاورزان مورد پذیرش قرار نگرفته است. هدف از مطالعه­ حاضر، بررسی عوامل روانشناسی موثر بر قصد کشاورزان در متنوع­سازی محصولات کشاورزی می­باشد. برای رسیدن به این هدف از تئوری رفتار برنامه­ریزی شده به­عنوان چارچوب اصلی استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه کشاورزان گندمکار شهرستان خرم­آباد (۱۷۶۲۳N= )  بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه ۳۷۵ نفر تعیین شد. برای گردآوری داده­ها از پزسشنامه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از مدلسازی معادلات ساختاری با به­کارگیری نرم­افزار AMOS۲۴ استفاده شد. نتایج نشان داد نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده رابطه مثبتی با قصد کشاورزان در متنوع سازی محصولات کشاورزی دارند. به­علاوه هنجار ذهنی بیشترین اثر مستقیم و باورهای رفتاری بیشترین اثر غیر مستقیم را بر قصد کشاورزان داشت. نتایج این مطالعه می­تواند به توسعه استراتژی­ها و سیاست­های دولتی برای افزایش تنوع­سازی در تولیدات کشاورزی به­واسطه کشاورزان کوچک کمک کند و باعث توسعه روستایی شود.

رفتار کشاورزان, نگرش, هنجارذهنی, کنترل رفتاری, باورهای رفتاری