یوسف حجازی - استاد گروه ترویج وآموزش کشاورزی، دانشگاه تهران
سید رضا اسحاقی - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج کشاورزی، دانشگاه تهران

توسعه پایدار روستایی صرفا در پرتو استفاده مناسب از منابع زیست محیطی با زیربنای نظری و فکری و حفظ و بهبود آن ها برای نسلهای بعدی امکان پذیر است. رفتار روستاییان در برخورد با این منابع پایه نقش تعیین کنندهای در حفاظت از آن ها دارد. این پژوهش با هدف تبیین رفتار زیست محیطی روستاییان بر اساس مدل رفتار برنامه ریزی شده در استان های غرب کشور به اجرا درآمده است و تلاش می کند مدل رفتاری روستاییان را با کمک تئوری "رفتار برنامه ریزی شده" تبیین کند. این تحقیق توصیفی به شیوه پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. حجم جامعه ۶۴۲۰۲۹ خانوار روستایی بود که بر اساس فرمول کوکران ۳۱۰ خانوار برای نمونه انتخاب شدند و اطلاعات لازم از آن­ها گرد­آوری شد. روایی پرسشنامه را استادان گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تهران تایید کردند و پایایی آن از طریق انجام مطالعه راهنما و آزمون آلفای کرونباخ به تایید رسید. یافتهها نشان داد که دو متغیر کنترل رفتار ادراک شده و هنجارهای ذهنی بیشترین تاثیر را در شکل دهی نگرش زیست محیطی داشته اند. متغیرهای هنجارهای ذهنی و نگرش زیست محیطی به ترتیب بیشترین اثرگذاری را بر نیت روستاییان برای انجام رفتارهای زیست محیطی داشتند. در نهایت، متغیرهای کنترل رفتار ادراک شده، هنجارهای ذهنی و نگرش زیست محیطی و نیت زیست محیطی به ترتیب بیشترین اثرگذاری را در انجام رفتارهای زیست محیطی از سوی روستاییان نشان دادند.

رفتار, محیط زیست, مدل رفتار برنامه ریزی شده, نگرش زیست محیطی