بهلول رامش - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سید سعید محتسبی - استاد دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
شاهین رفیعی - استاد دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

عطر و رایحه برنج یکی از ویژگی های مهم در بررسی کیفیت و موثر در میزان بازارپسندی آن است. در این پژوهش از یک سامانه بینی الکترونیکی متشکل از شش حسگر نیمه هادی اکسید فلزی به عنوان یک روش غیرمخرب در بررسی امکان تفکیک ارقام مختلف برنج ایرانی و یک نوع برنج تقلبی که از تقلب های رایج در عرضه برنج است، استفاده شده است. روش تحلیل مولفه های اصلی با دو مولفه اصلی قادر بود ۸۹% از واریانس (تغییرات) داده ها را برای پنج نمونه از ارقام اصلی برنج را پوشش دهد. همچنین این تحلیل توسط دو مولفه اصلی اول و دوم، ۹۶% از واریانس داده ها را برای چهار نمونه برنج که شامل دو رقم برنج اصلی و دو نمونه برنج تقلبی است، را توصیف کند. با استفاده از روش تحلیل تفکیک خطی، دقت %۱۰۰  برای هر دو گروه از نمونه ها به دست آمد. دقت شبکه عصبی مصنوعی در طبقه بندی نمونه ها، ۶/۹۸% برای تفکیک دو گروه ارقام ایرانی و نمونه های اختلاطی به دست آمد.

برنج ایرانی, برنج تقلبی, بینی الکترونیک, تشخیص الگو