محمود قاسمی نژاد رائینی - عضو هیات علمی /دانشگاه رامین خوزستان
یاسمن عمیدی - -دانش آموخته ارشد مکانیزاسیون کشاورزی
محمد امین آسودار - عضو هیات علمی /دانشگاه رامین خوزستان
محمد رضا مرادی تلاوت - هیات علمی آموزشی پژوهشی دانشگاه کشاورزی رامین خوزستان
بیژن خلیلی مقدم - هیات علمی دانشگاه رامین خوزستان

توجه به نقش مدیریتی و کاربرد مدیریت مطلوب بقایای گیاهی، اجرای روش های نوین خاک ورزی و برخی از مواد افزودنی نظیر سوپرجاذب، به منظور استفاده بهینه از آب در کشاورزی دیم برای افزایش عملکرد محصولات زراعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کلزا به عنوان سومین گیاه روغنی مهم دنیا شناخته شده که به دلیل ویژگی های خاص باعث شده که در سطح وسیعی از مزارع جهان در تناوب با محصولات مختلف به ویژه غلات کشت شود. این آزمایش به منظور بررسی روش های خاک ورزی، کاربرد سوپرجاذب و مدیریت بقایا بر درصد سبز شدن و عملکرد کلزای دیم در سال زراعی ۹۴-۱۳۹۳ در شهرستان ایذه در شرق استان خوزستان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های نواری خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمار اصلی شامل سه روش خاک ورزی (خاک وری مرسوم (گاوآهن برگردان دار و دیسک)، کم خاک ورزی (خاک ورز مرکب و دیسک) و بی خاک ورزی (کشت مستقیم)) و تیمار فرعی شامل چهار سطح سوپرجاذب (صفر،۳۰، ۶۰، ۹۰ کیلوگرم در هکتار) و تیمار فرعی فرعی شامل دو سطح پوشش بقایا (صفر و ۶۰ درصد) بود. روش کم خاک ورزی با میانگین ۲۵/۶۶ درصد بیشترین درصد سبز شدن را داشت که نسبت به روش بی خاک ورزی ۵۹/۷ درصد افزایش داشت. بیشترین درصد سبز شدن مربوط به تیمار ۹۰ کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار به میزان ۹۴/۶۸ درصد بود. روش کم خاک ورزی با میانگین ۱۶۷۴ کیلوگرم در هکتار و بی خاک ورزی با میانگین ۱۱۳۴ کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند. در مجموع نتایج نشان داد که کاربرد سوپر جاذب و حفظ بقایا، در نگهداری رطوبت خاک و افزایش عملکرد دانه موثر است.

بی خاک ورزی, سوپرجاذب, کشاورزی دیم, کلزا