سمانه جلیلی صدرآباد - استادیار گروه شه سازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
محدثه آجورلو - کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

فضاهای مختلف شهری طول عمر محدودی دارند و اگر پس از مدتی بدون رسیدگی باقی بمانند رو به زوال رفته و از بین می روند. یکی از این فضاهای مهم شهری بافت های تاریخی می باشند. بافت های تاریخی ایران به دلیل ارزش های میراثی که دارند و هویتی که به شهرها می دهند، ارزش بالایی دارند و باید مورد توجه و رسیدگی خاصی قرار گیرند. به جهت هزینه های بالایی که پروژه های شهری همچون، پروژه های زیرساختی، تاسیسات و همچنین مرمت و احیای بافت های تاریخی دارند و همچنین حجم بالای بافت های تاریخی در کشور، بخش عمومی قادر به مرمت و بازآفرینی تمامی این بافت ها نیست و لازم است تا در این میان بخش خصوصی برای حفظ این مناطق ارزشمند به فعالیت بپردازد. به این جهت این مطالعه که از نوع پژوهش های توصیفی و تحلیل است، از طریق بررسی اسناد و مطالعات کتابخانه ای به جذب مشارکت و سرمایه گذاری خصوصی در مرمت و بهره برداری از بافت تاریخی می پردازد و انواع مشارکت های عمومی - خصوصی در فرایند مرمت و احیا و همچنین تجارب داخلی و جهانی آن را مورد بررسی قرار می دهد. با توجه به این که به دلیل مسائل مالکیتی بخش خصوصی به ندرت می توانئ پروژه های مرمتی را خصوصی سازی کند، پس لازم است تا به صورت مشارکتی به فعالیت بپردازد. از ۱۰ مدل مختلف مشارکت عمومی-خصوصی، ۶ مدل برای حفاظت و احیای بافت تاریخی از آنان استخراج شده که عبارت اند از: ۱-خرید - حفاظت - بهره برداری، ۲- ساخت - حفاظت - بهره برداری - انتقال، ۳- ساخت -حفاظت - اجاره - بهره برداری - انتقال، ۴ - حفاظت - ساخت - تامین مالی - بهره برداری، ۵- تامین مالی، ۶ - پروانه بهره برداری. نکته قابل توجه در مشارکت های عمومی - خصوصی ، نقش بخش عمومی در پایش و بررسی مداوم فعالیت های بخش خصوصی در جلوگیری از بهره گیری از منافع کوتاه مدت می باشد.

مرمت، مشارکت، سرمایه گذاری، مشارکت عمومی خصوصی، بافت تاریخی