سعید عبداللهی خوشمردان - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد،واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
منوچهر منطقی - استاد تمام دانشگاه صنعتی مالک اشتر
عباس خمسه - دانشیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

درحال حاضر مگاپروژه ها ی پیچیده درکشور با مسائل و مشکلات فراوانی نظیر عدم موفقیت در دستیابی به اهداف مواجه هستند. این موضوع در مگاپروژه های طراحی و ساخت هواپیما که دارای شرایط خاص می باشند چشم گیرتر است. در خصوص عوامل موثر در مدیریت مگاپروژه ها مانند: فعالیتهای طراحی و مهندسی پیچیده، تعاملات پیچیده، مدیریت راهبردی و مدیریت فناوری، به صورت جامع بررسی نشده این تحقیق به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر مدیریت مگاپروژه های پیچیده در صنعت طراحی و ساخت هواپیما پرداخته است. برای این منظور با مرور ادبیات تحقیق و کسب نظرات خبرگان حوزه صنعت هوایی بخصوص هواپیمای ایران ۱۴۰ و هواپیمای ۱۵۰ نفره، مولفه های مگاپروژه های هوایی کدگذاری اولیه و ابعاد و مقوله ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA۲۰۲۰ شناسایی شد. سپس متغیرهای شناسایی شده طی پرسشنامه از صاحبنظران مرتبط با پروژه های هوایی دسته بندی و با استفاده از نرم افزارSMARTPLS۳ تایید اعتبار شد. مولفه ها با رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره تجزیه و تحلیل شبکه ای (ANP) با نرم افزار سوپردسیژن رتبه بندی شد. ابعاد اصلی در مدیریت مگاپروژه ها، دو بعد مهندسی سیستم و عوامل راهبری می باشد و ۱۰ مولفه اصلی و ۴۰ شاخص برای عوامل موثر بر مدیریت مگاپروژه های پیچیده طراحی و ساخت هواپیما شناسایی شد. در نهایت با توجه به نتایج حاصله، مدیریت راهبردی با وزن ۱۴۴۱۷۲/۰ رتبه اول در بین مولفه ها و شاخص زیرساخت تست و آزمون قطعات و محصول با وزن۰۲۲۳۵/۰ رتبه اول در بین شاخص شناسایی شد. در پایان نیز راهکارهایی جهت مدیریت هر چه بهتر مگاپروژه های پیچیده در صنعت هوایی ارائه شد.

ارزیابی پروژه, مگاپروژه پیچیده, صنعت طراحی و ساخت هواپیما, تحلیل عاملی, تجزیه و تحلیل شبکه ای