نادر گلشنی نسب - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهرن، دانشکده علوم و فناوری های همگرا، گروه زمین شناسی، تهران، ایران
علیرضا جعفری راد - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهرن، دانشکده علوم و فناوری های همگرا، گروه زمین شناسی، تهران، ایران
محسن موید - گروه علوم زمین دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
نیما نظافتی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهرن، دانشکده علوم و فناوری های همگرا، گروه زمین شناسی، تهران، ایران

منطقه جیزوان با مساحت ۴۵ کیلومتر مربع در ۷۰ کیلومتری شمال غرب زنجان و در پهنه فلززایی طارم- هشتجین واقع است. واحدهای سنگی عمده در منطقه جیزوان شامل توالی منظمی از طبقه­های نازک لایه توف و توف برشی شده با ترکیب حدواسط تا بازیک با میان لایه هایی از آندزیت و بازالت به سن ائوسن است. افزون بر آن، واحدهای آتشفشانی تراکیتی و تراکی آندزیتی به سن الیگوسن نیز در منطقه گسترش دارند. در شرق منطقه، به بخش هایی از توالی توف و توف برشی شده، توده های نیمه عمیق کوارتز مونزونیت، مونزودیوریت و سینیت نفوذ کرده­اند. در نتیجه این رویداد و به دلیل حضور ساختارهای خطی و نفوذ سیال­های گرمابی، این سنگ­ها دستخوش دگرسانی آرژیلیک پیشرفته شده­اند. کانی سازی کربناتی (مالاکیت) و سولفیدی مس (کالکوپیریت، بورنیت، تتراهدریت-تنانتیت و کالکوسیت-کوولیت) به همراه کانی­های پیریت، گالن، اسفالریت، آرسنوپیریت، کوارتز، کلسیت و گوتیت با بافت رگه-رگچه­ای در واحدهای نام برده گسترش یافته­اند. از بررسی میانبارهای سیال اولیه با دو فاز مایع و گاز، دماهای همگن شدگی از ۶/۹۵ تا °C ۹/۲۶۸ با بیشترین فراوانی در °C ۱۸۵ ثبت شد. شوری سیال­های کانه­زا بین ۶۵/۴ تا ۸/۲۳ درصد وزنی معادل NaCl و چگالی آنها در گستره ۷۷/۰ تا ۰۸/۱ گرم بر سانتی­متر مکعب است. براساس داده های میانبارهای سیال، آمیختگی آب های ماگمایی با آب های جوی عامل اصلی ته­نشست عناصر فلزی و رخداد کانی سازی در منطقه جیزوان است. این نتایج، همپوشی بسیاری با داده­های معرف قلمرو کانسارهای فراگرمایی (Epithermal) دارند.

Fluids inclusion, Mineralization, Epithermal, Urmia-Dokhtar, Epitermal mineralization, Alteration, Tarom- Hashtjin zone, سیال درگیر؛ کانی زایی؛ فراگرمایی؛ دگرسانی؛ منطقه جیزوان؛ پهنه طارم- هشتجین.