رشید حیدری مقدم - Department of Ergonomics, School of public Health, Occupational Health and Safety Research Center, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
علی رضا مرتضی پور - Department of Ergonomics, School of public Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
خدیجه نجفی قبادی - PhD, Department of Statistics, School of public Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
حمید سعیدنیا - MSc, Department of Ergonomics, School of public Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
سعیده مسافرچی - PhD student, Department of Industrial Engineering, University of Salerno, Via Giovanni Paolo II, ۱۳۲, ۸۴۰۸۴ Fisciano, SA, Italy

هدف: اهمیت شغل جراحی و میزان بار کار بالای آن بر کسی پوشیده نیست. تاکنون مطالعات مختلفی با ابزار ناسا-تی ال ایکس و دیگر ابزارهای رایج برای اندازه گیری بار کاری جراحان استفاده شده است. مطالعه حاضر به دنبال بررسی ارتباط بین بارکارذهنی جراحان با بهره وری آن ها از طریق اعتبار یابی ابزار تخصصی این شغل در فرهنگ ایرانی می باشد. روش کار:  پس از بررسی روایی و پایایی ابزارهای "SURG-TLX" و بهره وری، از آنها در میان ۶۰ جراح برای بررسی ارتباط بارکاری با بهره وری آن ها (ابزار WHO-HPQ) استفاده گردید. از شاخص های روایی محتوا، ضریب آلفا کرونباخ و ضریب همبستگی اسپیرمن برای تحلیل نتایج استفاده گردید. یافته ها:  هر دو ابزار در فرهنگ ایرانی دارای روایی و پایایی مطلوب بودند. نتایج ارتباط زیرمقیاس های بارکارذهنی با ابعاد مختلف بهره وری نشان داد که بین بعضی از ابعاد بار کارذهنی شامل نیازهای ذهنی (ضریب همبستگی ۶۵/۰- و سطح معناداری ۰۲/۰)، نیازهای فیزیکی (ضریب همبستگی ۵۴/۰- و سطح معناداری ۰۴/۰) و نیازهای زمانی (ضریب همبستگی ۴۴/۰- و سطح معناداری ۰۲/۰) با نمره کلی بهره وری ارتباط معکوس و معنادار وجود داشت. علی رغم ارتباط معکوس بقیه ابعاد بار کار ذهنی با نمره کلی بهره وری در جراحان، این ارتباط معنادار نبود. نتایج حاکی از ارتباط معکوس و معناداری بین بعضی از زیر مقیاس های بارکارذهنی و بعضی از زیر مقیاس های بهره وری بود. نتیجه گیری: علاوه بر امکان استفاده از این ابزارها در مطالعات آتی کشور ایران، با توجه به ارتباط مستقیم بارکاری و بهره وری در جراحان، می توان تدابیری برای حفظ بار کاری در سطح استاندارد و پیشگیری از کاهش بهره وری آنان اندیشید.

occupational ergonomics, mental workload, occupational productivity, occupational performance, ارگونومی در مراقبت های بهداشتی و درمانی, ارگونومی شغلی, بارکارذهنی, بهره وری شغلی, عملکرد شغلی