احمدعلی پوربابائی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
فرزانه شعیبی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران
حسینعلی علیخانی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران
سمیه امامی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران

با وجود فراوانی آهن در پوسته زمین و خاک، معمولا این عنصر جزء عناصر غذایی محدود برای گیاهان به خصوص در خاکهای آهکی با pH بالا به شمار میآید. در این پژوهش چهار جدایه توانمند با صفات فیزیولوژیک متفاوت (تحت شمارههای ۳، ۸، ۲۰ و ۲۳) از نظر تولید سیدروفور از ۱۰ نمونه خاک جداسازی شده و نقش آن­ها در انحلال ترکیبات آهندار غیر محلول در خاک آهکی بررسی شد. نتایج نشان داد که علی­رغم بیشتر بودن قطر هاله به کلنی جدایه ۲۳ در محیط CAS Agar (۶/۴۳ میلیمتر)، در آزمون گلخانه‎ای، آهن قابل استخراج با DTPA توسط جدایه‎های ۳ و ۲۰ به ترتیب ۷/۱۰ و ۶۷/۱۴ درصد بیشتر از جدایه ۲۳ است. بیشترین میزان آهن قابل استخراج با DTPA از هر دو نمونه خاک در دورهی انکوباسیون ۴۰ روزه به دست آمد. آزمایش­های مولکولی نشان داد که جدایه ۲۰ به میزان ۹۹ درصد مشابه سویه Bacillus sporothermoduransمیباشد. همچنین بر اساس آزمایش­های بیوشیمیایی مشخص شد که جدایه ۸ احتمالا متعلق به خانواده انتروباکتریاسه و جدایه‎های ۳ و ۲۳ متعلق به جنس سودوموناس هستند.

آهن, باکتریهای مولد سیدروفور, خاک آهکی, رطوبت خاک