محسن کریمی پوچ - &#۰۳۹;گروه آب و خاک، انشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
خلیل اژدری - گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
سید حسین حسینی - گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
روزبه موذن زاده - گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
حسن گلی - گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

در این تحقیق پارامترهای نشت در پی مطبق  دو لایه و سه لایه  یک سد انحرافی به صورت آزمایشگاهی بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش هد بالادست مقدار دبی خروجی افزایش می­یابد. روند افزایش برای دانه­بندیd۵۰= ۰.۶ mm   وd۵۰= ۱.۲ mm  میلیمتر مشابه و محدوه تغییرات زیاد بوده اما برای دانه­بندیd۵۰= ۰.۲ mm  میلیمتر محدوه تغییرات دبی کم است. برای پی­های دو لایه بهترین عملکرد در کنترل جوشش، آرایش  d۵۰= ۰.۲ mmو d۵۰=۱.۲ mm  و با هد بالادست ۴۶۵ میلیمتر بود. همچنین آرایش d۵۰= ۰.۶ mm  و d۵۰= ۰.۲ mm  حداقل دبی نشت را بدون حضور پرده آب­بند در حدود ۲۶۶/۰میلی­لیتر بر ثانیه داشت. در حضور پرده آب­بند نیز بهترین عملکرد در کنترل دبی نشت آرایشd۵۰= ۰.۶ mm, d۵۰=۰.۲ mm   بود و دبی نشت در حدود ۰۶۶/۰ میلی­لیتر بر ثانیه به دست آمد. در کنترل گرادیان هیدرولیکی، در حالت بدون پرده آب­بند و با پرده آب­بند بهترین عملکرد به ترتیب مربوط به آرایشd۵۰= ۱.۲ mm, d۵۰= ۰.۶ mm  و d۵۰= ۰.۶ mm, d۵۰= ۰.۲ mm به ازای هد بالادست ۴۱۰ میلیمتر در حدود ۰۰۲/۰ و ۰۰۱۱/۰ بود. در آرایش سه لایه، آرایش­های d۵۰= ۰.۲ mm,   d۵۰= ۰.۶ mm, d۵۰=۱.۲ mm و  d۵۰=۱.۲ mm, d۵۰= ۰.۶ mm, d۵۰= ۰.۲ mm بهترین عملکرد را در کنترل پدیده جوشش داشتند به­طوری­که به ترتیب به ازای هد بالادست ۴۹۰ میلیمتر و ۴۸۰ میلیمتر اتفاق افتاد. بهترین آرایش به لحاظ کنترل دبی نشت بدون حضور پرده آب­بند و با پرده آب­بند آرایش d۵۰= ۰.۲ mm, d۵۰= ۰.۶ mm, d۵۰=۱.۲ mm و d۵۰= ۰.۲ mm, d۵۰=۱.۲ mm, d۵۰= ۰.۶ mm بود که مقدار دبی نشت به ترتیب در حدود ۵۳۳/۰ و ۴۳۳/۰ میلی­لیتر بر ثانیه به دست آمد. بررسی نتایج پی­ها نشان داد که استفاده از پی­های چند لایه می­تواند راهکاری موثر در کاهش گرادیان هیدرولیکی، کنترل پدیده جوشش و دبی نشت باشد.

پتانسیل هیدرولیکی, پرده آب بند, پی دو لایه و سه لایه, دبی نشت, گرادیان هیدرولیکی