مریم مکاری منشادی - کارشناس گروه تلفیق و بیلان شرکت آب منطقه ای فار س

یکی از اهداف مهم تهیه بیلان در حوضه های آبریز برآورد تغییرات حجم مخازن آب زیرزمینی به منظور مدیریت مناسب منابع آب م ی باشد. در محاسبات بیلان، اختلاف ورودی و خروجی مولفه های بیلان با تغییرات حجم مخزن (بدست آمده از تغییرات هیدروگراف و ضریب ذخیره فرضی ) مقایسه گردیده و در صورت مغایرت با سعی و خطا با تغییر چند مرحله ای ضرایب (رطوبت خاک، نفوذپذیری ، رواناب و ... ) این اختلاف به حداقل رسانده می شود. لذا با توجه به مطالب فوق، اهمیت دقت ضریب ذخیره به عنوان یکی از مهمترین ضرائب تهیه بیلان، به خوبی مشخص می گردد.برآورد دقیق ضریب ذخیره (ضریب آبده ی ویژه) در سطح آبخوان مستلزم انجام صحیح آزمایشات پمپاژ و با تراکم مناسب در سطح آبخوان می باشد که به دلیل عدم وجود اعتبار کافی ، انجام این عملیات به تعداد لازم امکان پذیر نمی باشد. از طرف ی آزما یشات پمپاژ انجام گرفته در گذشته نیز فاقد دقت ، صحت و تراکم کاف ی بوده به طوریکه اغلب کارشناسان بیلان مجبور به استفاده از نظر کارشناسی و ارائه ضریب ذخیره ای تخمینی با توجه به وضعیت دانه بندی و آبده ی چاهها ی موجود در آبخوان بوده اند .در این مقاله با الگو پذ یری از مقالات علمی و معتبر ، تخمین ضریب آبده ی ویژه آبخوانهای آزاد در تعدادی از محدوده های مطالعاتی استان فارس با استفاده از روش دوگانه استفاده از نوسانات فصلی سطح آب زیرزمینی و بیلان ۱(DWTF) برآورد شده و با ضرائب آبدهی ویژه صرفا با نظر کارشناسی مقایسه گردیده است .این روش یکی از روشهای کم هزینه و راحت در برآورد ضریب ذخیره Sy در آبخوانهای آزاد و تغذیه در مناطق کم عمق سطح آب زیرزمینی است که اگرچه دارای محدودیت هایی در استفاده است ولی تا حدود ی در کاهش اعمال نظر کارشناسی در این خصوص کمک شایان ی خواهد کرد.

ضریب آبدهی ویژه ، نوسانات فصلی سطح آب زیرزمینی ، بیلان