مینا شکیبا - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
تیمور سهرابی* - استاد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
فرهاد میرزایی اصل شیرکوهی - دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
احمدعلی پوربابایی - دانشیار، گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

علی رغم پژوهش های فراوان انجام شده در زمینه تجزیه زیستی BTEX، تحقیقات اندکی در زمینه بهینه سازی شرایط محیطی برای تجزیه زیستی این آلاینده با توجه به عوامل تاثیرگذار صورت گرفته است. هدف از این مطالعه تجزیه BTEX توسط ریزجانداران جدا شده از خاک و بررسی تاثیر عواملی همچون نیترات، BTEX، شوری و جمعیت میکروبی و بهینه سازی شرایط برای تجزیه می باشد. به منظور شناسایی ریز جانداران مناسب برای تجزیه BTEX در مرحله اول جداسازی و خالص سازی باکتری مناسب از خاک آلوده به مواد نفتی انجام شد. سپس غلظت نیترات، غلظت BTEX، شوری و جمعیت سلولی به صورت متغیرهای مستقل به منظور بهینه سازی شرایط تجزیه توسط باکتری فوق در نظر گرفته شد. در نهایت یک مدل چندجمله ای توسط نرم افزار Design Expert برای تجزیه با %۸۵R۲= پیشنهاد شد. تحقیق حاضر نشان داد که باکتری جداسازی شده برای تجزیه BTEX مناسب و با استفاده از معادله حاصل می توان شرایط را برای تجزیه زیستی با کارایی بالاتر مهیا نمود. نتایج نشان داد که غلظت اولیه BTEX و نیترات در تجزیهBTEX  معنی دار است، بطوریکه با افزایش غلظت BTEX به مقدار ۲۰۰ میلی گرم بر لیتر، ۲/۴ درصد و همچنین با کاهش غلظت نیترات به مقدار ۴۰۰ میلی گرم بر لیتر ۹ درصد کاهش در تجزیه BTEX مشاهده شد.

تجزیه زیستی, بهینه سازی, BTEX, مدل چندجمله ای