زهره نوربخش رزمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
ناصر حافظی مقدس - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسین صادقی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سیدرضا موسوی حرمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
ناصر کشاورز فرج خواه - گروه ژئوفیزیک، پژوهشکده علوم زمین، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران

حوضه خزر جنوبی به عنوان یکی از عمیق ترین و بزرگترین حوضه های هیدروکربن جهان است . به دلیل فرونشست زیاد و نرخ رسوبگذاری بالا در این حوضه ، بسیاری از زون های ماسه ای تحت فشار و مستعد مشکل جریان آبی کم عمق (SWF) هستند. زمانی که در طی فرآیند حفاری به زون SWF نفوذ می شود، آب و ماسه تحت فشار به سمت درون گمانه و سپس به ساختار خارج از کیسینگ بر روی کف دریا جریان می یابد که باعث از دست رفتن یکپارچگی چاه می گردد. از دیدگاه زمین شناسی کانال ها اشکال رسوب شناسی با نرخ رسوبگذاری بالا و دارای ماسه هایی با نفوذپذیری بالا هستند که اگر تحت فشار باشند مرتبط با ماسه های SWF می باشند. بنابراین در گام اول ارزیابی SWF، شناسایی کانال ها از اهمیت خاصی برخوردار است . هدف از این مطالعه شناسایی کانال های کم عمق مستعد خطرات حفاری در حوضه خزر جنوبی می باشد. در این مطالعه از داده های لرزه ای سه بعدی مرسوم برای شناسایی سیستم کانالی در عمق کم استفاده شده است . با استفاده از نشانگرهای لرزه ای Sweetness و Similarity، سیستم کانالی مدفون در عمق کم در حوضه خزر جنوبی شناسایی شده و با استفاده از تفسیر به روش MiltiZ کانال مورد نظر تفسیر شده است . نتایج نشان می دهد، کانال ماسه ای کم عمق با عمق متغیر بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ متر دارای زون ماسه ای است که به وسیله لایه های رسی پوشیده شده است و می تواند رخساره های مستعد SWF را در این حوضه ایجاد می کند. در نهایت ، یافته های این مطالعه در ارزیابی قبل حفاری مشکل SWF و در کاهش خطر حفاری قابل کاربرد می باشد.

کانال مدفون، نشانگر لرزه ای ، جریان های آبی کم عمق (SWF)، حوضه خزر جنوبی