صفیه عرب - دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود

در این پژوهش به بررسی اثر پرایمینگ با اسید الاژیک و سدیم نیتروپروساید روی بذور سویا در شرایط تنش خشکی پرداخته شده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در سال ۱۴۰۱ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح (صفر، -۰/۳ و -۰/۶ مگاپاسکال) و پرایمینگ در شش سطح (صفر (شاهد)، آب مقطر، ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار اسید الاژیک، ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار سدیم نیتروپروساید) بود. تنش خشکی موجب افزایش هدایت الکتریکی بذور و فعالیت آنزیم فسفولیپاز شد. طول ریشه چه، فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز و درصد جوانهزنی سویا در شرایط تنش خشکی تا سطح معنیداری کاهش یافت. اعمال -۰/۳ و -۰/۶ مگاپاسکال خشکی موجب کاهش ۲۴/۱۴ و ۳۵/۳۲ درصدی طول گیاهچه نسبت به بذور شاهد شد. هیدروپرایمینگ موجب شد طول گیاهچه ۱۲/۵۴ درصد نسبت به شاهد ارتقا یابد. استفاده از ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار اسید الاژیک طول گیاهچه را به ترتیب ۲۴/۹۷ و ۳۴/۵۱ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. زمانی که بذور با ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار سدیم نیتروپروساید تیمار شدند افزایش ۴۵/۲۳ و ۴۷/۵۸ درصدی طول گیاهچه به ثبت رسید. پرایمینگ بذور با اسید الاژیک و سدیم نیتروپروساید توانست تا سطح معنیداری هدایت الکتریکی بذور و فعالیت آنزیم فسفولیپاز را کاهش دهد. کاربرد اسید الاژیک و سدیم نیتروپروساید طول گیاهچه و فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز را تا سطح معنیداری افزایش دادند. در شرایط تنش خشکی، استفاده از پرایمینگ با آب مقطر، ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار اسید الاژیک و سدیم نیتروپروساید توانست تا سطح معنیداری درصد جوانهزنی را بهبود دهد. در نهایت در محدوده پژوهش انجام شده پرایمینگ بذور سویا با اسید الاژیک و سدیم نیتروپروساید جهت کاهش اثرات تنش خشکی توصیه میشود.

آنتی اکسیدان، الاژیتانن، کم آبی، نیتریک اکسید.