طاهره زارع چاهوکی - دانشگاه اردکان، یزد
سعیده کلانتری - دانشگاه اردکان، یزد، استادیار گروه طبیعت ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
محمدرضا فاضل پور - اداره کل منابع طبیعی، یزد
مهدی تازه - دانشگاه اردکان، یزد، دانشیار گروه طبیعت ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان

کمبود آب در مناطق خشک کشور اصلی ترین عامل محدودکننده برای گسترش پوشش گیاهی محسوب میگردد. هدف از تحقیق حاضر بررسی دور و آبیاری در رشد گونه سیاه تاغ در منطقه بافق، استان یزد میباشد. ۱۰ عدد از نهالهای این گونه گیاهی بصورت تصادفی انتخاب شده و طی ۶ سال متوالی ، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند. در سال اول، شش نوبت آبیاری به ازای هر نهال ۱۰۰ لیتر آب نیاز بوده است و در سال دوم، نیز پنج نوبت و سال سوم، سه نوبت و به ازای هر نهال ۱۵۰ لیتر آب مصرف شده است. در سال چهارم با توجه به رسیدن ریشه های نهالها به سفره آب زیرزمینی، نهال ها نیاز به آبیاری نداشتند. نتایج نشان داد که افزایش رشد نهال و کاهش دور آبیاری تاثیری بر رشد تاج تاغ سیاه در منطقه نداشته است و در حقیقت با افزایش سن گیاه، سطح تاج پوشش گیاه بزرگتر میگردد. همچنین با افزایش سن درختچه، ارتفاع درختچه ها نیز افزایش یافته است. نتایج آزمون T زوجی پارامترهای سطح تاج پوشش، قطر یقه و ارتفاع در سالهای مختلف نشان میدهد که رابطه معنادار بین پارامترهای ذکر شده در سالهای مختلف وجود دارد. همچنین نتایج آزمون T زوجی پارامترهای با حجم آبیاری نشان دهنده اثرگذاری حجم آبیاری روی سطح تاج پوشش، قطر یقه و ارتفاع گونه سیاه تاغ است. بررسی رابطه رگرسیونی حجم و دور آبیاری با سطح تاج پوشش، قطر یقه و ارتفاع نشان میدهد که حجم آبیاری با قطر یقه و سطج تاج پوشش (R۲=۰.۷۰)رابطه خوبی برقرار کرده است. حجم آبیاری با ارتفاع ارتباط خوبی برقرار نکرده است، که گویایی عدم ارتباط ارتفاع گونه سیاه تاغ با حجم و دور آبیاری میباشد.

تاغ، دور آبیاری، کم آبیاری. مناطق خشک