محسن جان محمدی - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
ناصر صباغ نیا - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

خشکسالی به عنوان یک تهدید جدی برای محصولات زراعی در سراسر جهان مطرح میباشد و این اامر به طور خاص زراعتهای متکی به بارش شدیدتر می باشد. از بین حبوبات سرما دوست نخود با تنوع ژنتیکی بالا به دلیل بالا بودن کربوهیدراتها، ویتامینها، پروتئینها و مواد معدنی، جایگاه ویژهای در تغذیه و نظام زراعی دارد شناسایی فرایندهای درگیر در تحمل به شرایط کم آبیاری از اهمیت بالای برخوردار است. آزمایش حاضر به منظور بررسی فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانتی و صدمات غشایی در گیاه نخود در شرایط رطوبتی مختلف %۹۰ FC)، %۶۰، (%۳۰ در منطقه مراغه بود. نتایج بررسی نشان داد که با کاهش میزان آب فعالیت سیستم آنزیمی آنتی اکسیدانتی تحریک شد. به طوریکه بالاترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، گایاکول پراکسیداز، مجموع ایزوزایم های سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز در شرایط کم آبیاری %۶۰ FC و به ترتیب با %۱۲۹، %۱۶۸ ، %۱۵۷ و ۴ برابر افزایش در مقایسه با شرایط مطلوب آبیاری به ثبت رسید. نتایج حاکی از آن بود که با وجود افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانتی در شرایط کم آبیاری میزان مالون دی آلدئید افزایش و انسجام غشایی کاهش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد شرایط کم آبیاری شدید %۳۰ FC موجب کاهش فعالیت آنزیمهای کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و برخی ایزوزایمهای سوپراکسید دیسموتاز (Cu/Zn-SOD) گردید. با توجه به وضعیت تحریک کننده کم آبیاری خفیف بر سیستم های آنتی اکسیدانتی، افزایش فعالیت این آنزیمها میتواند برخی از اثرات مخرب کمبود آب نظیر افزایش گونه های فعال اکسیژن را جبران نماید.

تنش خشکی، ظرفیت مزرعه ای، کاتالاز، گایاکول پراکسیداز، گونه های فعال اکسیژن،