حامد حسین زاده - گروه علوم جانوری، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
مهران عربی - گروه علوم جانوری، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
سعید ولی پور چهارده چریک - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه

استرس سیستم های بدن را تحت فشار قرار داده و با اثرات نامطلوبی که دارد سبب بروز اختلالات زیادی مانند افسردگی می شود. مطالعه حاضر جهت بررسی اثر عصاره هیدروالکلی گیاه یونجه زرد بر افسردگی ناشی از استرس مزمن بی حرکتی در موشهای صحرایی نر بالغ ، طراحی و اجرا گردید. در مطالعه حاضر موشهای صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در ۶ گروه ۸ تایی شامل : شاهد، شاهد کاذب یا شم (با استرس مزمن بی حرکتی )، گروههای تجربی (با استرس مزمن بی حرکتی و دریافت دوزهای ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ mg/kg از عصاره یونجه زرد) و گروه دریافت کننده فلوکستین (شاهد مثبت ) تقسیم بندی شدند. برای ایجاد استرس مزمن بی حرکتی ، حیوانات روزانه در دستگاه محدودکننده به مدت ۲ ساعت ، برای ۳ هفته قرار می گرفتند. دارو و عصاره گیاهی روزانه ۳۰ دقیقه قبل از القای استرس مزمن ، برای ۳ هفته به صورت درونصفاقی تزریق گردیدند. در انتهای کار’ میزان تغییرات غلظت کورتیکوسترون در خون گروههای مختلف سنجیده شد. فعالیت حرکتی و عدم تحرک در مدل افسردگی ، به ترتیب توسط آزمونهای میدان باز و شنای اجباری مورد ارزیابی قرار گرفتند. در موشهای تحت استرس، دوزهای پایین تر عصاره یونجه زرد سبب افزایش معنی دار در میزان کورتیکوسترون خون نسبت به گروه شاهد کاذب شدند. علاوه بر این ، دوزهای پایین تر عصاره گیاهی سبب کاهش معنی دار و دوز mg/kg ۱۰۰ از عصاره سبب افزایش معنی دار در مدت زمان بی حرکتی نسبت به گروه شاهد کاذب در آزمون شنای اجباری شد. هم چنین دوز mg/kg ۱۰۰ سبب کاهش معنی دار در تعداد دفعات عبور موشها از خطوط در آزمون صفحه باز نسبت به گروه شاهد کاذب شد. خلاصه این که دوزهای پایین از عصاره یونجه زرد اثرات ضدافسردگی بهتری را در موشهای صحرایی تحت استرس مزمن نشان می دهند.

استرس مزمن ، بی حرکتی ، یونجه زرد، کورتیکوسترون، آزمون رفتاری.