محمد کمال پور - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد

برخی از فلزات سنگین همانند آهن ، روی، و کبالت از عناصر ضروری غذایی هستند درحالی که بعضی دیگر مثل روتنیم ، نقرهو ایندیم تقریبا مضرند. فلزات گروه دوم در مقادیر زیاد یا در بعضی از ترکیبات شیمیایی حتی می توانند سمی باشند. برخی از فلزات سنگین (جیوه، کادمیوم و سرب) هم بسیار سمی هستند. زمانی که یونهای فلزی با اجزای سلولی مانند DNA و پروتئین های هسته ای تماس داشته باشند، به آپوپتوز و سرطانزایی ناشی از آسیب DNA و تغییرات ساختاری منجر می شوند. اولین قدم در درمان مسمومیت با فلزات سنگین ، از بین بردن منبع تماس و دور نگه داشتن بیمار از آن است . اولین روش درمان، درمان علامتی و حمایتی است و برای مطمئن شدن از این مسئله است که اندامهای مختلف بدن از جمله کلیه ، کبد، سیستم تنفسی و قلبی عروقی تحت نظارت هستند. تجویز عوامل شلاته کننده رایج ترین روش درمانی است اخیرا. ظرفیت گیاهان دارویی برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین توجه محققان را به خود جلب کرده است . برخی از گیاهان حاوی عوامل شلاته کننده هستند که زیست فراهمی و جذب گوارشی فلزات سنگین را کاهش می دهند. همچنین ، درمانهای گیاهی می توانند با افزایش حرکات گوارشی ، دسترسی زیستی مواد سمی را کاهش دهند که باعث دفع سریع تر مواد سمی از طریق مدفوع می شود. این روش، اگر از طریق بلع ، در معرض مواد سمی قرار گرفته باشند، می تواند به عنوان روش کمکی برای کاهش اثرات مسمومیت با فلزات سنگین در نظر گرفته شود.

گیاهان دارویی ، فلزات سنگین ، عوامل شلاته کننده، سم زدایی .