محمدعلی ارجمند - مدیر آموزگار، کارشناسی ارشد علوم تربیتی گرایش برنامه ریزی درسی، پیام نور اصفهان، ایران

پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی بر اساس مولفه های هوش هیجانی بار- آن می باشد. مولفه های هوش هیجانی بار- آن مرکب از پنج حوزه وسیع مهارت ها (مهارت های درون فردی، مهارت های بین فردی، سازش یافتگی، مدیریت تنیدگی، خلق عمومی) و ۱۵زیر مجموعه مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحلیل محتوا در پژوهش استفاده شده است و واحد تحلیل، مضمون، تصویر و تمرین بوده است. جامعه و نمونه آماری، کل کتاب درسی مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی است. در این پژوهش ابتدا مولفه های هوش هیجانی بار- آن استخراج شده است و سپس با بهره گیری از معیارها و روش تحلیل محتوا کتاب درسی مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. بر این اساس نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که کتاب مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی بیشتر به مولفه های همدلی، روابط بین فردی و مسئولیت پذیری اجتماعی و به مولفه های انعطاف پذیری، کنترل برانگیختگی و شادمانی بسیار کم و اندک پرداخته شده است. در مجموع کتاب مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی به مولفه های هوش هیجانی بسیار پایین تر از سطح توقع توجه نموده است، بنابرین پیشنهاد می شود مولفین در محتوای کتاب های درسی به مولفه های هوش هیجانی بیشتر توجه کنند و مصادیق بیشتری ذکر نمایند.

هوش هیجانی، تحلیل محتوا، مطالعات اجتماعی، دوره ی ابتدایی