اسحق زکی پور رحیم آبادی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، ایران
الناز نامی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
معصومه مهربان سنگ آتش - استادیار گروه پژوهشی کیفیت و ایمنی مواد غذایی، پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی، مشهد، ایران

زمینه مطالعاتی: تبدیل ضایعات شیلاتی به ترکیباتی با ارزش افزوده، روشی مناسب جهت کاهش آلودگی زیست محیطی و استفاده بهینه از دورریز آبزیان می باشد. هدف: تاثیر اولترافیلتراسیون بر خصوصیات ضد اکسایشی پپتیدهای زیست فعال ضایعات ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) می باشد. روش کار: در این پژوهش امعاء و احشاء ماهی تهیه شده و چرخ گردید. هیدرولیز پروتئین در شرایط بهینه صورت گرفت و تیمارهای تحقیق شامل تیمار۱: غلظت ۱% آنزیم آلکالاز (۱۰۰:۱ آنزیم به سوبسترا) و تیمار۲: غلظت ۲% (۱۰۰:۲ آنزیم به سوبسترا) بودند. ترکیبات تقریبی امعاء و احشاء و درجه هیدرولیز اندازه گیری شد. با استفاده از شاخص های DPPH وABTS+ خاصیت ضداکسیدانی تیمارها اندازه گیری گردید و از تیمار حاوی خاصیت ضد اکسیدانی بالاتر (تیمار۲) جهت جزء گیری پپتید زیست فعال توسط غشاهای اولترافیلتر با وزن هایKDa ۳۰>،KDa ۱۰> و KDa۳> استفاده شد و مجددا خاصیت ضداکسیدانی وزن های مولکولی مختلف پپتیدها بررسی گردید. نتایج: با افزایش غلظت آنزیم به ۲% (تیمار۲)، درجه هیدرولیزاسیون و خاصیت ضداکسیدانی افزایش یافت. نتایج مهار رادیکال DPPH و ABTS+ بر وزن های مولکولی مختلف در این تیمار نشان داد که همه اجزاء پپتیدی از خاصیت ضداکسیدانی برخوردار بودند اما جزء پپتیدی ۳> کیلودالتون دارای خاصیت مهارکنندگی بالاتری نسبت به سایر فراکسیون ها بود که مقادیر آن در مهار رادیکال DPPH، ۰۱/۰±۵۵/۷۶ و در شاخص مهارکنندگی ABTS+، ۰۵/۰±۲۵/۸۸ در غلظت های برابر ۲۵/۱ میلی گرم بر میلی لیتر بود. نتیجه گیری نهایی: درجه هیدرولیز و خاصیت ضداکسیدانی با افزایش غلظت آنزیم افزایش یافته است، همچنین با کاهش وزن مولکولی در پپتید زیست فعال، خاصیت ضداکسیدانی آن افزایش می یابد.با افزایش غلظت آنزیم درجه هیدرولیز و خاصیت ضداکسیدانی افزایش یافته و با کاهش وزن مولکولی در پپتید زیست فعال، خاصیت ضداکسیدانی آن افزایش می یابد.

آنزیم آلکالاز, پروتئین هیدرولیز شده, قزل آلای رنگین کمان, غشای اولترافیلتراسیون, پپتید زیست فعال