زهراسادات سعیده زرآبادی - استادیار، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آز
نجمه دشتکی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری

امروزه در مواجه با بلایای طبیعی و کاهش خسارات ناشی از آنها، گذاری از پارادایم سنتی مدیریت بحران که در آن تمرکز بر مقاوم سازی کالبدی درشهرها است، به رویکرد نوین مدیریت بحران اجتماع- محور صورت گرفته است. در این رویکرد به ابعاد اجتماعی در کنار مقاومسازی کالبدی شهرها توجه ویژه گردیده است، به طوریکه مشارکت مردم در تصمیم سازی و پیاده سازی آنها از مهمترین مراحل فرآیند مدیریت بحران است. بهرهگیری از سرمایه های اجتماعی، ظرفیت سازی محلی و توانمندسازی اجتماع در چگونگی رویارویی با بلایای طبیعی مؤلفههای اساسی این رویکرد است. این نوشتار پس از مروری بر ملاحظات نظری این رویکرد مشتمل بر اصول و اهداف آن به بیان تجربیات جهانی در زمینه الگوی مدیریت بحران اجتماع – محور میپردازد. در نهایت نگاهی آسیب شناسانه به رویه مدیرت بحران در ایران و مقایسه آن با مراحل فرآیند این رویکرد مورد نظر است، که به ارائه راهکارهای در زمینه یکپارچگی میان سازمان ها ی ملی و محلی در زمان وقوع بحران وظرفیت سازی برای ایجاد اجتماع فعال، تعاملگرا و هماهنگ با سازمان های دولتی منجر میگردد

مدیریت بحران اجتماع- محور ، ظرفیت سازی محلی ، سرمایه اجتماعی