پریوش اژدری - کارشناس فنی شهرداری منطقه شش ، شهرداری شیراز
نجمه دهبندی - کارشناس فنی و شهرسازی منطقه یازده، شهرداری شیراز
حمیده دهقانی - کارشناس فنی شهرداری منطقه شش ، شهرداری شیراز

یکی از مسایل کلانشهر ها در چندین سال اخیر الحاق روستاها یا شهرک های در حریم شهر به بافت شهری می باشد، بنابراین بهسازی بافت قدیمی و اصلاح آن به جد می بایست پیگری شود. بررسی بافت های فرسوده شهری که از چرخه متصل با شهر خارج و تبدیل به بافت هایی ناکارآمد شده اند یکی از مشکلات است که اکنون شهرداری ها بخصوص کلانشهرها با آن روبرو هستند. به دلیل سیستم پویای شهری، بخصوص کلانشهر ها که همواره و پیوسته در حال تغییر و تحول است، با گذشت زمان نشانه هایی از افول و زوال مانند فقر، بی سازمانی، آلودگی های محیطی و... چهره بر آنها می نشاند. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ و تلاش می گردد با استفاده از استحکام کالبدی ساختمان ها به شناخت بافت های فرسوده دست یابیم. محدوده مورد مطالعه این پروژه، شهرک گویم می باشد که در منطقه ۱۰ شهرداری شیراز واقع شده است و یکی از شهرک های که بافت روستایی داشته و به تازگی به کلانشهر شیراز اضافه شده است. این پژوهش از نظر هدف تحقیق، کاربردی توسعه ای و روش آن توصیفی تحلیلی است و در روند تحلیل ها از فرآیند تحلیل " سلسه مراتبی" استفاده شده است. در این پژوهش از نرم افزاری Excel، Arc GIS و Google earth استفاده شده است. ۵۷۷۰ قطعه در در این حوزه شهری شناسایی و اطلاعات آنها جمع آوری و ثبت گردید. نقشه پهنه بندی واحد های ساختمانی بر اساس استحکام کالبدی ساختمان ها نشانگر آن است که در این شهرک، %۵۳ از بافت محدوده به لحاظ استحکام کالبدی درجه ۱ و % ۲۲ بافت شهرک درجه ۲، %۸ بافت شهرک نیز درجه ۳ می باشد. در واقع بیشتر بافت محدوده، دارای، استحکام کالبدی خوب می باشند و این امر بخاطر توسعه ای شهری این شهرک در دهه های اخیر می باشد ولی بافت ناکارآمد شهری آن هنوز اصلاح نگردیده است.همانطور که نتایج نیز نشان می دهد فراوانی قطعاتی که استحکام کالبدی ضعیف دارند در این حوزه زیاد نیست و نکته امیدوار کننده دیگر این است که از نظر پراکندگی بافت های ضعیف در یک قسمت شهرک تمرکز دارند و در کل حوزه گسترده نیستند و این موضوعی است که نیز باید مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار بگیرد. برنامه های مانند تشویق شهروندان به تجمیع قطعات و ... می توان در جهت ساماندهی بافت فرسوده این شهرک مورد توجه قرار بگیرد. همچنین بر اساس نتایج کاربردهای متعدد (GIS)، موجب می شود که در زمینه ی شناسایی بافت های فرسوده ی شهری بتوان به شیوه ای مناسب تر عمل کرده و کیفیت مدیریت شهری را بهبود بخشید.

GIS، استحکام بنا، بافت فرسوده، شهرداری شیراز، شهرک گویم،