روح الامین شاهدی - دانش آموخته دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای کاربردی، گروه فرش
زهرا احمدی - استادیار دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای کاربردی، گروه فرش
کمال الدین قرنجیک - استاد پژوهشگاه رنگ

گیاه اسپرک از تیره کوکناریان دارای رنگزای زرد از گروه فلاونوئید است که مهم ترین ساختار رنگزای آن لوتئولین می باشد. اینرنگزا به دلیل شفافیت، قدرت رنگی بالا و ثبات های عمومی بهتر نسبت به دیگر رنگزاهای زرد طبیعی دارای اهمیت بوده ومورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش استخراج رنگزای موجود در گیاه اسپرک به روش های سنتی از قبیل جوشاندن،خیساندن و دم گذاری در حلال های آب و اتانول در شرایط مختلف pH انجام گرفت. پس از استخراج ماده رنگزا، علاوه برطیف سنجی پودر رنگزا در ناحیه مرئی (uv-visible) ، کالای پشمی رنگرزی شده با مقادیر مختلف از رنگزای استخراجی، بهوسیله طیف سنجی انعکاسی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تغلیظ محلول استخراج در دمای بالا و از بینحلال ها اسید استیک نتیجه بهتری را حاصل می کند. زاج سفید در حضور اسید استیک علاوه بر بالا بردن بازده استخراج سبببالا رفتن کیفیت رنگرزی می شود.

رنگزای گیاهی ، اسپرک، روش های استخراج، رنگرزی طبیعی