محمد افروغ - دانشیار دانشگاه اراک، دانشکده هنر، گروه آموزشی فرش
بیتا بهرامی قصر - استادیار دانشگاه اراک، دانشکده هنر، گروه آموزشی گرافیک

دست بافته های عشایری، تنها هنر تجسمی در جهان ایلی و قومی است که توسط زنان هنرمندان که به صورت تجربی و سینه به سینه آموزش دیده اند، تولید و بافته می شوند. بافندگی در میان عشایر یک سنت دیرینه و هنری مدام است که محصول آن، خلق انواع دست بافته ها با انواع طرح ها و نقش های تزئینی و نمادین است که حامی مفاهیم و مضامین نمادین و سمبلیک در گذشته بوده است. یکی از انواع دست بافته های عشایری و به ویژه قشقایی، گلیم ها می باشد که بعد از قالی ها این ایل، برجسته ترین دست بافته ها آن ها به شمار می رود. گلیم ها قشقایی از منظر ابعاد، رنگ بندی و مهم تر طرح و نقش، متنوع و گونه گون بوده و علی رغم منسوخ شدن بسیاری از دست بافته های این ایل (به واسطه تغییر شیوه زندگی از کوچ نشینی به اسکان)، همچنان در جهت کمک به اقتصاد خانواده و با هدف تجاری، بافته و عرضه می شوند. در این مقاله گلیم های قشقایی در کانون های اسکان چشمع رحمان و گل افشان از توابع شهرستان سمیرم در استان اصفهان، معرفی و توصیف می شوند. این پژوهش از نوع توسعه ای و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. شیوه گردآوری داده ها نیز میدانی است.

قشقایی، عشایر، چشمه رحمان، گل افشان، دست بافته، گلیم