مریم خستو - استادیار گروه شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

سرزندگی فضاهای شهری به عنوان موضوعی مهم و حیاتی تحت تاثیر عوامل متعدد خرد و کلان قرار دارد. عنصر «فرهنگ» به عنوان یک مفهوم کلان و تعیین­کننده در جوامع انسانی، می تواند بر میزان و چگونگی حضور افراد در فضاهای عمومی شهری تاثیر بگذارد. هدف این پژوهش یافتن ابعاد و میزان تاثیرگذاری مولفه­های فرهنگی بر میزان سرزندگی فضاهای شهری است. بر اساس مدل مفهومی پژوهش، مولفه­های فرهنگی عبارتند از: زبان، ارزش­ها، هنجارها، باورها، فعالیت­های ثابت و خروجی­های مادی و غیره. پژوهش حاضر به روش میدانی و پیمایشی انجام شده است؛ بدین ترتیب که سه فضای شهری شاخص در یک محدوده از شهر قزوین انتخاب شد و میزان سرزندگی آن­ها مورد سنجش قرار گرفت سپس مولفه­های فرهنگی به­واسطه پرسشنامه سنجیده و ارتباط آن­ها با سرزندگی تحلیل گردید. یافته­های تحقیق حاکی از این است که سه فضای شهری منتخب از لحاظ شاخص سرزندگی با هم متفاوت هستند و با تحلیل آزمون­های آماری مربوطه، این نتیجه حاصل شد که بین مولفه­های فرهنگی و سرزندگی فضاهای شهری ارتباط معنی­دار وجود دارد؛ مهم­ترین عامل فرهنگ مادی «تعامل اجتماعی» و کم­اهمیت­ترین «طراحی فضا» بوده است و از بین عوامل غیرمادی «مذهب و اعتقادات» مهم­ترین و «هم­زبانی» کم­اهمیت­ترین عامل تاثیرگذار بوده است.

فرهنگ, مولفه های فرهنگی, سرزندگی فضای شهری, قزوین