سعید یزدانی - عضو هیات علمی گروه ادبیات انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر، بوشهر، ایران
بهمن توفیقی - عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر، بوشهر، ایران
محمدرضا شهبازی - عضو هیات علمی گروه هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر، بوشهر، ایران
زهرا گلزاده گروی - دانشجوی دکتری، گروه زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر، بوشهر، ایران

مقاله حاضر به بررسی نمایشنامه آرش بر خوانی بیضایی و فیلوکتتس اثر سوفوکل از منظر کهن الگوی قهرمان می پردازد. اولین بار واژه ی »کهن الگو« توسط کارل گوستاو یونگ معرفی شد. از دیدگاه اتو رانک و جوزف کمبل نیز کهن الگوی قهرمان اسطوره ای در نهایت نجات بخش ملتش خواهد بود. شخصیت آرش برخوانی بیضایی با آرش اسطوره ای مغایرت دارد. بیضایی در بازخوانی تاریخ داستان اساطیری آرش، ساختار اسطوره ای را دگرگون ساخته و آن را به چالش می کشاند. در ابتدا ی مقاله، نویسندگان به مقایسه آرش برخوانی بیضایی با آرش اسطوره ای پرداخته و در ادامه به بررسی تطبیقی آرش برخوانی با فیلوکتتس سوفوکل می پردازند. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا می توان آرش برخوانی بیضایی و فیلوکتتس را به عنوان کهن الگوی قهرمان در نظر گرفت. این مقاله با پرداختن به تشابهات و تفاوت های موجود میان این دو شخصیت ایرانی و یونانی، بر این موضوع تاکید دارد که اگر چه هر دوی آنها در ابتدا نزد جامعه ی خود محبوب نیستند لیکن به مرور زمان ویژگی های کهن الگوی قهرمانی را به خود اختصاص می دهند.

کهن الگو، قهرمان، فیلوکتتس، آرش، اسطوره