شهرام یزدانی - Virtual School of Medical Education and Management, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
هما صادقی اول شهر - Medical Education, Virtual School of Medical Education and Management, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
لیلا افشار - Department of Medical Ethics, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran (Corresponding author) Tel: +۹۸۲۱۸۸۷۷۳۵۲۱ Email: leilaafshar@sbmu.ac.ir

زمینه و هدف: حرفه ای گرایی عامل اصلی و زیربنایی تحکیم قرارداد اجتماعی بین حرفه و جامعه است. فقدان توجه و پایبندی به این اصل در بین ارائه دهندگان خدمات سلامت، علاوه بر کاهش کیفیت مراقبت از بیمار، و به خطر انداختن سلامت جامعه، می تواند موجب کاهش اعتماد جامعه و در نتیجه تضعیف جایگاه، اجتماعی حرفه گردد. امروزه بسیاری از محققین معتقدند که تحقق حرفه ای گرایی منوط به شکل گیری هویت حرفه ای مطلوب در فارغ التحصیلان است. هدف این مطالعه مرور نقادانه متون موجود مربوط به جامعه پذیری و شکل گیری هویت حرفه ای دانشجویان علوم سلامت بود. روش بررسی: روش مطالعه حاضر، مرور نقادانه بر مبنای ساختار Carnwell و Daly، و در بخش نوشتن نقد و تحلیل، مبتنی بر سه گام پیشنهادی Schutz می باشد. در این راستا، جستجوی نظام مند متون با هدف دستیابی به مدل ها و چارچوب های مفهومی موجود در رابطه با جامعه پذیری و شکل گیری هویت حرفه ای، در پایگاه های عمده داده های علمی انجام شد. از بین ۲۱۱۲ مقاله حاصل این جستجو، در نهایت نه مدل مرتبط با جامعه پذیری و هویت حرفه ای انتخاب شد. ابتدا، مدل ها از لحاظ نوع، تمرکز و پیامدهای مفهومی طبقه بندی شدند. سپس، به ترتیب سیر زمانی، و بر اساس سه گام پیشنهادی Schutz مورد تحلیل قرار گرفتند. و در پایان نیز مفاهیم کلیدی هر مدل در رابطه با مفهوم هویت حرفه ای استخراج و به شکل جدولی ارائه شد.     یافته ها: مفاهیم کلیدی استخراج شده از مدل های منتخب در دو بعد روانی، و اجتماعی قابل طبقه بندی است. در بعد روانی، سه حیطه ی شناختی (cognitive)، شامل اصول و ارزش ها و هنجارهای حرفه ای؛ عاطفی (affective)، شامل زیر سازه های توصیفی مانند حس تعلق به حرفه، زیرسازه ارزشگذارانه مانند اعتماد به نفس، زیرسازه هنجاری مانند نگرش نسبت به حرفه؛ و حیطه ی کردارانگیزانه (volitive)، مانند انگیزه شغلی؛ و در بعد اجتماعی هویت حرفه ای نیز سه حیطه ی ارتباطی (communicative) دربردارنده ارتباط موثر حرفه ای؛ انسجامی (cohesive)، شامل احترام و تعهد متقابل؛ و عملیاتی (operative)، دربردارنده رفتار حرفه ای و اجرای موثر نقش قابل بررسی است. نتیجه گیری کلی: ارائه اجزای هویت حرفه ای در دو بعد روانی و اجتماعی در این مطالعه، می تواند مبنایی برای طراحی یک مدل جامع پایا در رابطه با هویت حرفه ای دانشجویان علوم پزشکی در مطالعات آینده، و نیز طراحی مداخلات ساختارمند جهت مدیریت شکل گیری هویت حرفه ای باشد.

Professional Identity, Professional Socialization, Medical Students, Conceptual Model, Conceptual Framework, هویت حرفه ای, جامعه پذیری حرفه ای, دانشجویان پزشکی, مدل مفهومی, چارچوب مفهومی