زینب نوروزی - استادیار دانشگاه بیرجند
فهیمه مختاری - دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات

هدف مقا له ی حاضر آن است تا هفت گنبد نظامی را بر اساس اصول هنرهای تجسمی تطبیق دهد و تحلیل کند . هنرهای تجسمی می کوشد با استفاده از عناصر بصری هم چون: نقطه، خط، سطح، حجم، رنگ و . . . و مفاهیمی چون : توازن، تضاد، هماهنگی، ریتم، تأکید و . . . ، معقولات را با زبان محسوس بیان کند . اصول هنرهای تجسمی را میتوان در سه اصل عمده خلاصه کرد : 1- تجسم مفاهیم 2- انتقال معانی 3- توجه به شیوه های زیباشناختی . شعر و ادبیات نیز در این عناصر، مفاهیم و اصول، با هنرهای تجسمی اشتراک دارد . در ادبیات ما، اشعار نظامی بیش از هر شاعر دیگری، به واسطه ی صورخیال، توصیف ها و تصویرپردازی های قوی ، به هنرهای تجسمی نزدیک می شود. نظامی گاه با توصیف های صرف که در واقع همان رونویسی از صحنه است و گاه با ساخت تعبیرهایی سرشار از تشبیه و استعاره، تصویرآفرینی می کند؛ این تصاویر با تمرکزبر عناصری چون رنگ ، نور و مکان، بعد تجسمی می یابند. سادگی و روانی بیان نظامی و حسی بودن واژگان او نیز، امکان تجسم اشعار او را بیشتر فراهم می سازد.

هفت گنبد نظامی، هنرهای تجسمی، تحلیل ادبی، توصیف، تصویر، عناصر بصری