کیانا زاده محمدی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
محمود حیدری - دانشیار عضو هیت علمی دانشگاه شهیدبهشتی

هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی هنردرمانی مادرمحور بر کاهش و بهبود مشکلات اساسی این کودکان درحیطه مهارت­های کلامی، تعاملات اجتماعی و رفتارهای­کلیشه­ایی آن­ها انجام ­شد. نقص مداوم در ارتباط اجتماعی و همچنین وجود رفتارها و حرکات محدود، تکراری، کلیشه­ایی و یکنواخت از علائم طیف اتیسم است که نیاز به مداخلات را در این کودکان ضروری می­سازد. روش: روش مورد استفاده در پژوهش، روش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون _ پس­آزمون، همراه با گروه کنترل و پیگیری (دوماهه) است. تعداد بیست مادر و کودک دارای اختلال طیف اتیسم (واجد ملاک­های ورود) از میان مادران و کودکانی که به کلینیک آموزش و پژوهش کودکان با اختلال ویژه دانشگاه شهیدبهشتی مراجعه کردند، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه ده نفره آزمایش و گواه قرار داده ­شدند. هر دو گروه در سه مرحله، پیش و پس­ از مداخله و دو ماه بعد از مداخله، به مقیاس درجه بندی اتیسم گیلیام پاسخ دادند. برای تحلیل داده­ها از شاخص­های توصیفی و روش­های آماری t استیودنت و تحلیل واریانس آمیخته استفاده شده­است.یافته­ ها: یافته­ها نشان داد که برنامه هنردرمانی مادرمحور به طور معناداری مشکلات اساسی کودکان دارای اختلال طیف اتیسم در گروه آزمایش را بهبود بخشیده است یعنی مهارت­های ­کلامی ( ۰۴۶/۰ sig=؛ ۱۳/۴ F=) و تعاملات اجتماعی (۰۱۱/۰ sig=؛ ۱۲/۷ F=) افزایش و رفتارهای کلیشه­ ایی ( ۰۰۱/۰ sig<؛ ۸۳/۴۳ F=) کاهش یافته است. نتیجه­گیری: بنابراین اثربخشی برنامه هنردرمانی مادرمحور تائید گردید و می­توان از این برنامه در مراکز درمانی و توانبخشی کودکان اتیستیک استفاده نمود.

اتیسم, برنامه هنردرمانی مادرمحور, هنردرمانی