امیرافشین خاکی - استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز- بخش علوم تشریحی
جعفر سلیمانی راد - استاد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز- بخش علوم تشریحی
حسین مهراد - مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
مقصود کفشنوچی - پزشک عمومی

با افزایش استفاده همگانی از تکنولوژی مدرن در برخی از صنایع و لوازم خانگی و غیره که مورد استفاده روز مره فراوانی دارا می باشد ، مسئله حفاظت در مقابل تابشهای ناشی از میدانهای الکترومغناطیسی (Electromagnitic fields) بصورت یک مسئله جدید اهمیت فراوانی یافته است .مردان نیز همانند سایر افراد جامعه و گاهی بدلیل کارکردن در مراکز رادار و یا طی جنگهای الکترونیک بمیزان بیشتری در معرض میدانهای EMF قرار دارند. لذا عنوان یکی از اهداف اصلی این تحقیق مقصود ما این بود که دریابیم آیا این مردان می توانند با احتمال بیشتر از حالت عادی دچار اختلالات دستگاه جنیتال و مسائلی نظیر عقیمی و عدم باروری شوند یا خیر ؟ که از نقطه نظراستفاده از تکنولوژی جدید در زندگی روزمره نیز می تواند حائز اهمیت باشد مجموعه ای شامل 50 موش نر و 50موش ماده را که حدود ا 15 هفته از عمرشان می گذشت از حیوانخانه دانشگاه علوم پزشکی تبریز را بعنوان موشهای والد، جهت این تحقیقانتخاب نمودیم. دستگاه تولید کننده میدان EMF بر اساس پیچه هلمولتز طراحی شده بود. این دستگاه تولید میدا نی با فرکانس 50 هرتز و شدت 80 گوس می نمود . بصورت تصادفی از میان همه موشها بدنیا آمده 30 عدد را جهت هر کدام از گروههای آزمایش و کنترل انتخاب نمودیم در گروه آزمایش موشها را بمدت 5 هفته دیگر نیز یعنی تا سن 5 هفتگی تحت تاثیر میدان قرار دادیم ( کلا 8 هفته یعنی 3 هفته داخل رحمی + 5 هفته از زمان تولد ) . در انتهای پنجمین هفته از عمر موشها، پانزده عدد را از هر کدام از گروههای کنترل و آزمایشانتخاب کرده و نمونه برداری را از بیضه انجام دادیم . سپس بقیه موشها را بمدت 8 هفته دیگر در حالت نرمال و خارج از معرض مید انهای EMF قرار دادیم و سپس از آنها بعنوان گروه آزمایش دوم نمونه برداری نمودیم . براساس بررسی های انجام شده ، دیواره لوله های سمی نیفر در بیضه نازک شده و در لایه های مختلف پارگی بچشم می خورد که احتمالاً بدلیل فقدان و کاهش الیاف کلاژن و رتیکولار خواهد بود . سلولهای میوئید دارای تعدادی پلی ریبوزوم ، وزیکولای پیکنوتیک و گرانولهای گلیکوژن هستند . اتصالات ما بین سلولهای میوئید کاهش یافته و سیتوپلاسم آنها دارای میتوکندریهای فاقد ستیغ (Cristae) می باشد. اتصالات محکم (Tight junction) ما بین سلولها سرتولی مشخصاً آسیب دیده بودند. در گروه آزمایش دوم بعد از 8 هفته دوم دلائل و شواهد قاطعی دال بر کاهش اثرات مخرب میدانهای EMF بچشم می خورند. بر اساس مطالعه کنونی پیشنهاد می شود که از در معرض میدانهای مغناطیسی قرار گرفتن برای مدت زمان طولانی اجتناب و احتراز نمود. همچنین مشخصاً می توان عنوان نمود که در گروه آزمایش دوم تأثیرات زیانبار EMF کاهش یافته است که نشان از این حقیقت دارد که با دوری کردن از تأثیر مستقیم EMF می توان اثرات زیانبار آنرا کاهش داد

میدان الکترومغناطیسی ، سلول سرتولی ، سمی نیفر، ناباروری