نادر نادری - استادیار بخش فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
علی قدمی فیروزآبادی - دانشیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

با ارزیابی سیستم­های آبیاری می­توان عملکرد آنها را بهبود بخشید. این تحقیق با هدف ارزیابی سیستم های آبیاری سنترپیوت در برخی مزارع استان سمنان انجام شد، همچنین حجم آب مصرفی در مزرعه با نیاز آبی و سند ملی آب مورد مقایسه قرار گرفت. به این منظور سیستم آبیاری سنترپیوت در سه مزرعه مورد بررسی قرار گرفت. میانگین راندمان پتانسیل کاربرد (PELQ)، راندمان واقعی کاربرد (AELQ)، یکنواختی توزیع (DU)، ضریب یکنواختی (CU) و تلفات تبخیر و بادبردگی به ترتیب برابر ۱/۶۹، ۲/۶۷، ۷/۷۶، ۱/۸۲ و ۶/۷ درصد بود. میانگین شاخص­های فوق در حد خوبی بود. با توجه به مکانیزه بودن سامانه های سنترپیوت مدیریت استفاده از آنها نسبت به سایر سامانه های بارانی راحت­تر بود. اشکالات فنی در یکی از سیستم­ها باعث کاهش یکنواختی و راندمان شده بود. حجم آب مصرفی در مزرعه ۳ کمتر از نیاز آبیاری بود و کم­آبیاری صورت می­گرفت. بهره­وری آب آبیاری در مزارع یونجه بطور متوسط ۹۲/۰ و در مزرعه گندم ۷۰/۰کیلوگرم بر متر مکعب بدست آمد. رعایت دور و زمان مناسب آبیاری، انجام آبیاری شبانه به منظور کاهش تلفات تبخیر و بادبردگی و توجه بیشتر به آموزش کشاورزان در زمینه بهره­برداری صحیح از سیستم از جمله عوامل مهم در افزایش راندمان آبیاری و بهره­وری آب بودند.

حجم آب, راندمان, گندم, نیاز آبی, یکنواختی