بهاره رشتی - دانشجوی دکتری تاریخ ایران قبل اسلام،گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران
محمدکریم یوسف جمالی - استاد گروه تاریخ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران
ناصر جدیدی - دانشیار گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران
فیض الله بوشاسب گوشه - استادیار گروه تاریخ،واحد نجف آباد دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران

شهرسازی و معماری در دوره حکومت اشکانیان و ساسانیان در ایران دارای جایگاه و اهمیت ویژه ای بود. شیوه شهرسازی در دوره این دو حکومت تفاوت هایی داشت. نوع اداره سیاسی امپراطوری های پارتی و ساسانی ماهیتی متفاوت بود؛ این مسئله در نگرش به گسترش و احداث یا مرمت شهرها امری ضروری و کلیدی است. این پژوهش با رویکردی جامعه شناختی تحلیلی به دنبال مقایسه شهرسازی اشکانی و ساسانی است. ازنظر هدف جزو پژوهش های نظری بوده و به لحاظ ماهیت و روش کار، در ردیف پژوهش های تاریخی قرار می گیرد و به روش توصیفی تحلیلی تنظیم شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که تغییر ساختار شهرهای شطرنجی تا قبل از تسلط اشکانیان بر فلات ایران شکل گرفته بود. در این دوره، تبدیل آن به شهرهای دایره ای، جهت احداث کمربندی دفاعی حراستی و حفاظت بیشتر و دقیق تر از شهر ماحصل این نگرش است. استفاده از مصالح ساختمانی بوم آورد در معماری اشکانی و احداث کاخ های باشکوه و آتشکده های مهم در دوره ساسانی که ریشه در ساختار دین باور امپراطوری ساسانی دارد از مشخصات بارز این نوشتار می باشد.اهداف پژوهش:تبیین و مقایسه عوامل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در شهرسازی اشکانی و ساسانی.بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر در نگرش و تفکر شهرسازی در دو سلسله اشکانی و ساسانی.سوالات پژوهش: مهم ترین مولفه ها در تبیین و تحلیل عوامل موثر در شهرسازی دوره اشکانی و ساسانی چیست؟مهم ترین مشخصه در بررسی تاثیر اندیشه های هلنیستی بر شهرسازی اشکانیان چه بوده است؟

شهرسازی, دوره شکانیان, دوره ساسانیان, سبک پارتی