طاهر یلچی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر تغذیه متناوب پروتئین خام جیره بر تعادل نیتروژن و افزایش وزن روزانه در بره ­های نر پرواری انجام شد. ایجاد نوسان در پروتئین خام جیره و تغذیه متناوب آن در فواصل زمانی یک تا چند روز یکی از راهکارهای استفاده بهینه از پروتئین خام محسوب می شود. سه جیره غذایی با پروتئین خام ۱۴، ۱۲ و ۱۶ درصد اما با انرژی یکسان تنظیم شدند. از ۸ راس بره نر در قفس های متابولیک به صورت طرح مربع لاتین ۴×۴ (چهار تیمار با ۲ تکرار) استفاده شد. تیمار اول جیره ­ای با سطح پروتئین خام ۱۴ درصد را به صورت ثابت دریافت می کرد. تیمارهای دوم تا چهارم جیره­ های با پروتئین خام ۱۲ و ۱۶ درصد را به ترتیب با تناوب ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت دریافت می کردند. تعادل نیتروژن، مصرف خوراک، قابلیت هضم و برخی فراسنجه ­های شکمبه ­ای و خونی اندازه گیری شد. تفاوت معنی­ داری از نظر مصرف نیتروژن و دفع آن از طریق ادرار یا مدفوع در بین تیمارها مشاهده نشد. کم ترین نیتروژن دفع شده کل (ادرار و مدفوع) در تیمار با تناوب مصرف ۴۸ ساعته مشاهده شد (۰/۰۳۱=P). نیتروژن ابقاء شده نیز در این تیمار نسبت به تیمار با تغذیه ثابت افزایش تمایل به معنی­ داری را نشان داد (۰/۰۵۵=P). تیمارهای آزمایشی از نظر مصرف ماده خشک و افزایش وزن روزانه تفاوت معنی­ داری نشان ندادند. بیش ترین قابلیت هضم ماده خشک در تیمار با تناوب مصرف ۴۸ ساعته مشاهده شد (۰/۰۲۷=P) اما قابلیت هضم پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی تفاوت معنی ­داری را در بین تیمارهای آزمایشی نشان ندادند. بیش ترین نیتروژن آمونیاکی شکمبه و نیتروژن اوره ­ای خون در تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام ۴۸ ساعته بود (۰/۰۵>P). نتایج نشان داد که استفاده از راهبرد تغدیه متناوب پروتئین خام در جیره بره های نر در حال رشد سبب بهبود ابقای نیتروژن و قابلیت هضم ماده خشک خوراک می­ شود.

دفع, محیط زیست, تعادل نیتروژن, گوسفند, قابلیت هضم