محمدعلی شاهرخ نیا - دانشیارپژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش
فریبرز عباسی - استاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
ابوالفضل ناصری - دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات،
سید ابوالقاسم حقایقی مقدم - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات،
مصطفی گودرزی - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش
مسعود فرزام نیا - مربی پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
حسین پرویزی - استادیار پژوهشی، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
سید حسن موسوی فضل - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سمنان(شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش
محمد مهدی قاسمی - استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

با توجه به محدودیت منابع آبی کشور، ضرورت بهبود بهره وری آب کشاورزی و اهمیت تولید انار در کشور، لزوم اندازه گیری و تحلیل حجم آب آبیاری و بهره وری آب در تولید این محصول مهم آشکار می گردد. در این مطالعه، حجم آب آبیاری و عملکرد انار در بیش از ۱۲۰ باغ منتخب در استان های اصفهان، خراسان رضوی، مرکزی، سمنان، یزد و فارس به صورت میدانی اندازه گیری شد. از تحلیل واریانس برای بررسی تفاوت احتمالی عملکرد، حجم آب آبیاری و بهره وری فیزیکی آب در تولید انار استفاده گردید. نتایج نشان داد به جز عملکرد، تفاوت حجم آب آبیاری و بهره وری آب در استان های یاد شده معنی دار بود. میانگین وزنی عملکرد انار در کشور ۵/۲۱ تن در هکتار به دست آمد. میانگین وزنی، حجم آب آبیاری ۱۴۷۹۰ مترمکعب در هکتار بود. میانگین وزنی بهره وری آب آبیاری ۶۹/۱ کیلوگرم بر مترمکعب برآورد شد. میانگین وزنی بهره وری آب و بارش موثر دراز مدت ۴۷/۱ کیلوگرم بر مترمکعب و بهره وری آب و بارش موثر سال جاری ۴۳/۱ کیلوگرم بر مترمکعب بود. حجم آب آبیاری باغ های انار و نیاز آبی ناخالص در استان های منتخب مشابه هم نبود. در بعضی استان ها مانند فارس، خراسان رضوی، سمنان و مرکزی حجم آب آبیاری کمتر از نیاز آبی ناخالص و در استان های اصفهان و یزد بیشتر از نیاز آبی ناخالص بود. اما به طور میانگین در سطح کشور، حجم آب آبیاری نزدیک به نیاز آبی ناخالص در سال انجام تحقیق (۱۳۹۸-۹۹)و نیاز آبی ناخالص بلندمدت بود. متوسط حجم آب آبیاری در سامانه های آبیاری قطره ای و سطحی به ترتیب ۹۹۸۱ و ۱۵۷۶۵ مترمکعب در هکتار بدست آمد که نشان دهنده ۳۷ درصد کاهش آب آبیاری در سامانه آبیاری قطره ای نسبت به سطحی می باشد.

بهره وری آب انار, پنمن مانتیث, حجم آب مصرفی انار, نیاز آبی گیاه