لیلی عبدعلی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران،
سمیه سالاری - نویسنده مسئول، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران، رایانامه: s.salari@asnrukh.ac.ir
محمدرضا قربانی - گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی شیروان، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران،
شیما حسینی فر - گروه علوم پایه دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران،

این مطالعه به منظور بررسی اندازه ذرات جو و مخمر اتولیز شده به همراه آنزیم بر عملکرد، سیستم ایمنی و قابلیت هضم ایلئومی با استفاده از ۴۰۰ قطعه جوجه گوشتی مخلوط دو جنس دورگه راس ۳۰۸ در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل ۲×۴ و با ۸ تیمار و ۵ تکرار از سن ۱ تا ۳۵ روزگی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل نوع افزودنی (بدون افزودنی، آنزیم، مخمر اتولیز شده و مخمر اتولیز شده به همراه آنزیم) و اندازه ذرات جو (ریز،۲ میلی متر و درشت، ۸ میلی متر) بودند. افزودن مخمر اتولیز شده و آنزیم، باعث بهبود ضریب تبدیل خوراک نسبت به تیمار بدون افزودنی گردید (p<۰/۰۵). مخمر اتولیز شده با اندازه ذرات درشت جو، سبب افزایش فاکتور بازدهی اروپایی، نسبت بازدهی انرژی و پروتئین نسبت به سایر تیمارها گردید (۰/۰۵>P). افزودن آنزیم چربی محوطه ی بطنی را نسبت به سایر تیمارها کاهش داد (p<۰/۰۵). مخمر اتولیز شده به همراه آنزیم باعث افزایش طول و درصد ماده خشک استخوان درشت نی نسبت به تیمار فاقد افزودنی شد (p<۰/۰۵). افزودن مخمر اتولیز شده به همراه آنزیم پاسخ ایمنی را نسبت به سایر تیمارها بهبود بخشید (p<۰/۰۵). مخمر اتولیز شده به همراه آنزیم، قابلیت هضم ایلئومی را نسبت به سایر تیمارها بهبود بخشید (۰۵/۰>P). مخمر اتولیز شده به تنهایی و به همراه آنزیم باعث کاهش میزان pH بستر، نسبت به تیمار دریافت کننده ی آنزیم به تنهایی و تیمار فاقد افزودنی گردید (۰/۰۵>P). در مجموع، می توان استفاده از مخمر اتولیز شده به همراه آنزیم را در جیره های حاوی جو جوجه های گوشتی توصیه نمود.

استخوان درشت نی, بستر, چربی محوطه ی بطنی, فاکتور بازدهی اروپایی, نسبت بازدهی انرژی