لیلا طاهرآبادی - نویسنده مسئول، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. رایانامه: l.taherabadi@razi.ac.ir
فرخ کفیل زاده - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

مطالعه حاضر به منظور تعیین ارزش غذایی در مراحل مختلف رشد و عملکرد تولید علف نپیر به عنوان یک منبع علوفه ای جدید در کشور انجام شد. بدین-منظور علف نپیر کشت شده در سه مرحله از رشد رویشی (به ترتیب ۶۵، ۸۵ و ۱۱۵ روز پس از کاشت) برداشت شد. ترکیبات شیمیایی، قابلیت هضم، کینتیک تخمیر و برخی از صفات مورفولوژیکی این گیاه به همراه عملکرد تولید در مرحله نهایی رشد بررسی شد. در پایان دوره رشد، عملکرد ماده خشک۲۶/۸ تن در هکتار و ارتفاع گیاه ۲۵۷ سانتی متر بود. با افزایش سن گیاه، پروتئین خام کاهش و لیگنین در دیواره سلولی افزایش یافت (۰/۰۵ >P) و مقادیر آن ها در مرحله پایانی رشد به ترتیب ۸۸ و ۶۳ گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. تغییرات ترکیبات شیمیایی در طول رشد در ساقه بیشتر از برگ مشاهده شد. در طول دوره رشد کاهش قابلیت هضم برگ و ساقه منجر به کاهش قابلیت ماده خشک و ماده آلی علف نپیر به ترتیب از ۷۸۲ به ۶۴۹ و از ۸۱۴ به ۷۴۷ گرم در کیلوگرم ماده خشک شد (۰/۰۵ >P). میزان پتانسیل گاز تولیدی با افزیش سن گیاه کاهش داشت (۰/۰۵ >P). مراحل رشد تاثیری بر نرخ تخمیر تولید گاز و فاز تاخیر نداشت و بین سه مرحله رشد رویشی مورد مطالعه مقادیر آن ها مشابه بود. بر اساس نتایج حاصل، علف نپیر با توجه به تولید بالای ماده آلی قابل هضم در هکتار و ارزش غذایی مناسب می تواند به عنوان یک منبع علوفه ای مطلوب در کشور استفاده شود.

برگ, ساقه, علف نپیر, قابلیت هضم, کینتیک تخمیر